Zespół przewlekłego zmęczenia (CFS): Jakie są przyczyny i jak radzić sobie z objawami?

Jakie są objawy przewlekłego zmęczenia?

Osoby cierpiące na CFS ciągle czują się zmęczone i niewyspane, oprócz tego mogą się skarżyć na problemy z koncentracją i pamięcią. Nierzadko towarzyszą im bóle mięśni i stawów, głowy, czy gardła. Wiele osób myli schorzenie z przemęczeniem, należy jednak podkreślić, że dolegliwości nie ustępują po odpoczynku. Charakterystyczna jest też nerwowość i negatywne nastawienie do życia. Niektóre choroby nasilają objawy, wśród nich znajduje się depresja, alergia, cukrzyca, nowotwór, stwardnienie rozsiane, zakażenie wirusem HIV i niedoczynność tarczycy.

O chorobie przewlekłego zmęczenia mówimy wtedy, gdy dolegliwości utrzymują się przynajmniej pół roku i nie można wskazać innej przyczyny. Pacjenci nie cierpią na inne objawy psychiczne lub somatyczne. Mogą natomiast skarżyć się na bezsenność, wędrujące bóle stawowe, czy mieć powiększone węzły chłonne. W przypadku wystąpienia objawów przewlekłego zmęczenia warto zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu, który przeprowadzi wywiad i zleci niezbędne badania. W razie potrzeby skieruje nas do specjalisty.

Przewlekłe zmęczenie – przyczyny i diagnostyka

Diagnoza stanowi spore wyzwanie dla specjalistów, ponieważ nie istnieją badania, które pozwoliłyby jednoznacznie stwierdzić syndrom chronicznego zmęczenia. Przede wszystkim należy wykluczyć schorzenia powodujące podobne objawy. W tym celu lekarz przeprowadzi wywiad, podczas którego zapyta o ogólny stan zdrowia pacjenta i styl życia. Ponadto może zlecić wykonanie następujących badań:

morfologia krwi,

OB lub CRP,

ogólna analiza moczu,

stężenie TSH, FT3 i FT4,

próby wątrobowe,

poziom żelaza, elektrolitów, kreatyniny, glukozy i wapnia,

test przesiewowy w kierunku boreliozy,

oznaczenie czynnika reumatoidalnego (RF),

poziom kortyzolu.

Nie wiadomo, jaka jest dokładna przyczyna występowania przewlekłego zmęczenia, ale wielu badaczy podkreśla, że objawy pojawiają się w wyniku złej diety, siedzącego trybu życia i braku snu. Do głównych czynników ryzyka zaliczamy także chroniczny stres, używki, praca na nocne zmiany, czy przyjmowanie niektórych leków.

Przewlekłe zmęczenie może dotyczyć każdego, ale częściej rozpoznaje się je u osób zapracowanych, chcących osiągnąć sukces zawodowy kosztem snu i odpoczynku. Istnieje hipoteza, mówiąca o tym, że wspomniany syndrom ma podłoże genetyczne. Specjaliści podkreślają, że niekiedy występuje po przebyciu infekcji wirusowej, w związku z tym zaliczają CFS do chorób autoimmunologicznych. Niekiedy pojawia się w wyniku zakażenia wirusem EBV lub ciężkiej postaci mononukleozy.

Jak odzyskać energię?

Przede wszystkim powinniśmy spać 7-9 godzin na dobę. Postarajmy się też znaleźć równowagę między pracą a odpoczynkiem. Ograniczmy używanie urządzeń emitujących niebiesko światło przynajmniej 3 godziny przed pójściem spać. Zadbajmy też o zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną. Pamiętajmy, że zespół przewlekłego zmęczenia ma tendencje do nawrotów. Wiele osób wraca bowiem do starych przyzwyczajeń,

W niektórych przypadkach należy wdrożyć farmakoterapię. O sposobie leczenia CFS decyduje psychiatra. Może zalecić stosowanie preparatów z magnezem, witaminą B12, czy kwasem foliowym. Schorzenie nie daje swoistych objawów, w związku z tym specjalista musi stwierdzić, czy pacjent cierpi na syndrom chronicznego zmęczenia, a może zmaga się z depresją lub chorobą ogólnoustrojową, wpływającą na samopoczucie.

Jak leczyć przewlekłe zmęczenie?

Leczenie CFS zależy od dolegliwości odczuwanych przez pacjenta. Zazwyczaj łączy się kilka metod – psychoterapię, hipnozę, suplementację, akupresurę, czy fizjoterapię. W niektórych przypadkach wskazane jest stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych i antydepresantów. Ponadto lekarz zaleci przyjmowanie preparatów na wzmocnienie odporności.