Wrzody żołądka i dwunastnicy – przyczyny, objawy i leczenie
Wrzody żołądka i dwunastnicy, zwane też chorobą wrzodową, są jednym z najczęstszych schorzeń przewodu pokarmowego. Choroba występuje u 5-10 proc. dorosłych. Schorzenie cechuje okresowe pojawianie się wrzodów trawiennych w żołądku lub w dwunastnicy. Choroba wrzodowa może znacznie obniżać jakość życia. Sprawdź, jakie są objawy wrzodów żołądka i dwunastnicy oraz na czym polega leczenie i dieta przy wrzodach.
Zapoznaj się z tematem wrzody żołądka i dwunastnicy – przyczyny, objawy i leczenie.
Czym są wrzody żołądka i dwunastnicy?
Choroba wrzodowa charakteryzuje się występowaniem wrzodów trawiennych w żołądku lub w dwunastnicy. Wrzód trawienny jest ubytkiem (wgłębieniem) w obrębie błony śluzowej tych narządów. Schorzenie ma przewlekły, nawracający charakter. Zaostrzenie objawów choroby wrzodowej obserwowane jest wiosną i jesienią.
Nie zapominajmy, że wiele substancji, np. niektóre leki przeciwbólowe, charakteryzuje się wrażliwością na promieniowanie słoneczne. Dlatego apteczka domowa powinna znajdować się w cieniu, np. w zamykanej szafce. Pamiętajmy także, aby leki przechowywać w oryginalnych opakowaniach.
Przyczyny wrzodów żołądka i dwunastnicy
Za główne przyczyny wrzodów żołądka i wrzodów dwunastnicy uznawane są:
- zakażenie bakterią Helicobacter pylori: odpowiada ono za ponad połowę wrzodów żołądka i wrzodów dwunastnicy. Fakt bytowania H. pylori w śluzie pokrywającym błonę śluzową żołądka potwierdzili w 1983 r. australijscy naukowcy Robin Warren i Barry Marshall. W 2005 r. za wkład w badania nad chorobą wrzodową zostali oni uhonorowani Nagrodą Nobla;
- stosowanie niektórych leków: do choroby wrzodowej może prowadzić m.in. zażywanie preparatów z grupy tzw. niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Zaliczamy do nich np. kwas acetylosaliycylowy, ibuprofen, diklofenak, ketoprofen i naproksen. NLZP są często wykorzystywane w kardiologii czy w reumatologii.
Na rozwój choroby wrzodowej wpływają też czynniki genetyczne (grupa krwi 0) oraz palenie tytoniu. Wystąpieniu dolegliwości sprzyja także stres, jedzenie ostrych przypraw, picie dużej ilości kawy czy nadużywanie alkoholu.
Objawy wrzodów żołądka i dwunastnicy
Jako główne objawy choroby wrzodowej wskazywane są dolegliwości bólowe w górnej części brzucha, zwanej nadbrzuszem. Ból przy wrzodach jest piekący lub gniotący. Ma różne nasilenie. W przypadku wrzodu żołądka ból jest odczuwany w środkowym nadbrzuszu lub po lewej stronie. Dolegliwości występują tuż po posiłku.
Wrzód dwunastnicy objawia się najczęściej bólem odczuwanym po prawej stronie nadbrzusza. Dolegliwości pojawiają się na czczo (również w nocy) oraz w ciągu 2-3 godzin po posiłkach. Ustępują po zjedzeniu pokarmu lub zażyciu leków zobojętniających kwas solny.
Ponadto bólom powszechnie towarzyszą tzw. objawy dyspeptyczne. Najczęściej pojawiają się niewielkie wzdęcia, odbijania, nudności i zgaga. Nierzadko występują wymioty, które przynoszą chorym ulgę. Choroba wrzodowa ujawnia się nagle, np. w reakcji na silny stres. W niektórych przypadkach wrzody żołądka i wrzody dwunastnicy nie powodują żadnych symptomów.
Jaki lekarz od wrzodów może nam pomóc?
Jeśli odczuwamy powtarzające się bóle brzucha, zgłośmy się do lekarza pierwszego kontaktu. Na początek możemy wybrać teleporadę. Po konsultacji lekarz zdecyduje o dalszym postępowaniu i – w razie potrzeby – skieruje nas do gastroenterologa.
Pilnej stacjonarnej wizyty lekarskiej lub udania się na SOR wymaga wystąpienie objawów, takich jak:
- wymioty „fusowatą” treścią lub krwią;
- smoliste stolce;
- objawy wstrząsu (osłabienie, spadek ciśnienia tętniczego, zimna, spocona skóra);
- silny ból brzucha, któremu towarzyszy napięcie mięśni brzusznych niezależne od woli chorego.
W przypadku pojawienia się wymienionych wyżej objawów konieczna jest hospitalizacja.
Na czym polega diagnostyka choroby wrzodowej?
Aby rozpoznać chorobę wrzodową, lekarz wykonuje badanie endoskopowe – gastroskopię. Pozwala ona na potwierdzenie obecności wrzodu, ustalenie jego lokalizacji, wykrycie zakażenia Helicobacter pylori oraz – w przypadku wrzodu żołądka – wykluczenie nowotworowego charakteru zmiany.
Na czym polega leczenie wrzodów żołądka i wrzodów dwunastnicy?
Leczenie wrzodów żołądka i wrzodów dwunastnicy polega głównie na farmakoterapii. U chorych zakażonych H. pylori ma ona na celu usunięcie (tzw. eradykację) bakterii. W przypadku osób niezakażonych stosowane są leki zwane inhibitorami pompy protonowej lub H2-blokery. Jeśli wystąpią powikłania choroby wrzodowej, przeprowadzane jest leczenie operacyjne.
Domowe sposoby na wrzody
]Osobom z wrzodami żołądka i wrzodami dwunastnicy zalecane jest też wprowadzenie zmian w stylu życia. Specjaliści rekomendują chorym rzucenie palenia, bo utrudnia ono gojenie wrzodu i zwiększa ryzyko jego nawrotu. Zalecane jest też unikanie przyjmowania niesteroidowych leków przeciwzapalnych oraz kontrolowanie stresu.
W chorobie wrzodowej zastosowanie znajdują również zioła i preparaty pochodzenia roślinnego, które mają m.in. działanie osłaniające, przeciwdrobnoustrojowe i regulujące trawienie.
W fitoterapii wrzodów żołądka i wrzodów dwunastnicy wykorzystywane są m.in.:
- len zwyczajny;
- aloes zwyczajny;
- nagietek lekarski;
- lukrecja gładka;
- róża dzika;
- winorośl właściwa;
- rokitnik zwyczajny.
Ból przy wrzodach zmniejsza się też odczuwalnie po wypiciu mleka. Ulgę w dolegliwościach przynosi także zastosowanie leków bez recepty, np. preparatów zobojętniających kwas żołądkowy, inhibitorów pompy protonowej i H2-blokerów. Pamiętajmy jednak, że leków tych nie należy przyjmować długotrwale bez konsultacji z lekarzem.
Dieta przy wrzodach
W postępowaniu przy wrzodach żołądka i wrzodach dwunastnicy rolę odgrywa też sposób odżywiania. Eksperci z Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej rekomendują regularne jedzenie niewielkich posiłków, ograniczenie picia kawy i mocnych alkoholi oraz rezygnację z potraw, które wywołują lub nasilają dolegliwości. Do takich potraw zaliczamy zwłaszcza nasiona roślin strączkowych, dania tłuste, smażone czy ostro przyprawione. Za produkty sprzyjające gojeniu wrzodu uważane są natomiast galaretki, kisiel, kasze, twarożki, jasne i czerstwe pieczywo czy chude gotowane mięso.
Jeżeli potrzebujesz recepty online, przeczytaj jak ją zamówić online od 59 zł. Informacje znajdziesz TUTAJ
Źródło TUTAJ