Rak trzustki a morfologia – jak go wykryć?
Raka trzustki nie bez powodu nazywa się cichym zabójcą. Choroba ma agresywny przebieg, ponadto ma ona najwyższy wskaźnik śmiertelności ze wszystkich nowotworów. Nie powoduje specyficznych objawów, ponadto lokalizacja narządu utrudnia postawienie diagnozy i wykonanie zabiegu. W poniższym artykule wyjaśniamy, jak rozpoznaje się nowotwór złośliwy trzustki!
Rak trzustki – przyczyny i pierwsze objawy
Do głównych czynników ryzyka zaliczamy palenie papierosów, zakażenie Helicobacter pylori, otyłość i dietę bogatą w białko i tłuszcze zwierzęce. Na raka narażone są osoby z przewlekłym zapaleniem trzustki, cukrzycą i predyspozycjami genetycznymi. Należy zaznaczyć, że nie każdy guz oznacza raka. Możemy mieć do czynienia ze zmianami niezłośliwymi, takimi jak torbiele.
Pierwsze objawy raka trzustki są nieswoiste, w związku z tym można je łatwo pomylić z zespołem jelita drażliwego, kamicą żółciową lub zapaleniem trzustki. Do najczęstszych dolegliwości zaliczamy:
- zgaga,
- wzdęcia,
- biegunka,
- nudności lub wymioty,
- brak apetytu,
- nagła utrata masy ciała,
- osłabienie,
- dyskomfort w jamie brzusznej.
Z biegiem czasu pojawia się ból nadbrzusza, często promieniujący do środkowej części pleców. Niekiedy można go złagodzić, przyjmując pozycję embrionalną, czyli na boku z podwiniętymi nogami. Dolegliwości spowodowane są uciskiem guza na okoliczne narządy.
Jakie są późne objawy nowotworu trzustki? Pojawia się żółtaczka, wynikająca z nagromadzenia się bilirubiny i naciskiem zmian nowotworowych lub powiększonych węzłów chłonnych na drogi żółciowe. Dochodzi wówczas do zażółcenia skóry i oczu, któremu towarzyszy jasny stolec i ciemny mocz. W ostatnim stadium rak trzustki powoduje przerzuty do odległych narządów, takich jak wątroba, płuca, nadnercza i nerki.
Nowotwór trzustki – diagnostyka
Jeśli lekarz podejrzewa, że objawy zgłaszane przez pacjenta są związane z chorą trzustką, może zlecić następujące badania:
- bilirubina,
- morfologia krwi z rozmazem,
- mocznik,
- kreatyninę,
- marker CEA
- próby wątrobowe (ALT, AST i GGTP),
Oprócz tego specjalista może skierować pacjenta na tomografię komputerową i USG jamy brzusznej. Często wykonuje się również badanie endoskopowe i RTG przewodu pokarmowego. W ponad 20% przypadków raka trzustki rozpoznaje się dopiero w zaawansowanym stadium, gdy zmiany dotyczą również narządów sąsiednich. Im wcześniej zostanie postawiona diagnoza, tym lepsze rokowania.
Rak trzustki a morfologia – czy istnieje jakaś zależność?
Morfologia nie pozwala wykryć nowotworu narządu. Badania pokazują, że zaawansowane stadium raka może wpłynąć na wyniki badania. W niektórych przypadkach stwierdza się anemię i/lub nieprawidłowości w układzie białokrwinkowym.
Jakie badania wykonuje się przy podejrzeniu raka trzustki? Warto sprawdzić poziom białka CA 19-9. Analizując wyniki, specjalista może ocenić stopień zaawansowania nowotworu. Wspomniane badanie pozwala również stwierdzić skuteczność leczenia. Po zakończeniu terapii pacjent powinien regularnie oznaczać stężenie CA 19-9. W ten sposób można wykryć nawrót choroby.
Nowotwór złośliwy trzustki – leczenie
Leczenie raka trzustki zależy od stopnia jego zaawansowania. Wcześnie zdiagnozowany nowotwór można usunąć wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi. Często wykonuje się zabieg mający na celu odbarczenie dróg żółciowych. W niektórych przypadkach wdraża się chemio- lub radioterapią. Ponadto wskazana jest dieta lekkostrawna z ograniczoną podażą tłuszczu. W razie potrzeby stosuje się żywienie pozajelitowe. Jeśli rak zostanie wykryty w późnym stadium, pozostaje jedynie leczenie paliatywne. Służy ono złagodzeniu objawów i cierpienia spowodowanego nieuleczalną chorobą.
Jak uchronić się przed rakiem trzustki?
Rak trzustki stanowi przyczynę 22% zgonów z powodu nowotworów złośliwych przewodu pokarmowego, a 5% wszystkich zgonów z powodu raka. Warto wdrożyć działania profilaktyczne. Przede wszystkim należy połączyć zdrową dietę z regularną aktywnością fizyczną. Ponadto należy rzucić palenie i ograniczyć spożycie alkoholu. Zadbajmy też o prawidłową masę ciała. Jeśli w naszej rodzinie występowały przypadki raka trzustki, warto wykonać badania genetyczne. Nowoczesne testy pozwalają wykryć mutacje genów zwiększających ryzyko rozwoju nowotworu.
Dodatkowe informacje:
- Konsultacja odpłatna z Internistą jeżeli masz objawy przeziębienia TUTAJ
- Strona Ministerstwa Zdrowia: Dla Zdrowia Polaków