Przyczyny obecności azotynów w badaniu moczu?

Azotyny obecne w moczu – objawy

Azotany są dostarczane wraz z dietą (bogatą w warzywa liściaste i korzeniowe) lub powstają w wyniku metabolizmu białek. Mogą przekształcać się w azotyny, które uczestniczą w kluczowych procesach biochemicznych, ale z drugiej strony przyczyniają się do tworzenia szkodliwych substancji, takich jak nitrozoaminy.

Na obecność azotynów w moczu mogą wskazywać następujące objawy:

nadmierne parcie na pęcherz,

ból w okolicy lędźwiowej lub podbrzusza,

pieczenie przy oddawaniu moczu,

mętny mocz,

gorączka.

Azotyny obecne w moczu – diagnostyka

Aby stwierdzić obecność azotanów w moczu, wykonuje się testy paskowe. Zmiana koloru oznacza aktywność bakterii (zazwyczaj Klebsiella lub E. coli) w układzie moczowym. Swoistość badania wynosi 45-60%. Wynik ujemny nie wyklucza zakażenia dróg moczowych, zwłaszcza gdy pacjent dostarcza niewielkie ilości azotanów w diecie. Niektóre leki zaburzają wyniki testu poprzez spowolnienie tempa metabolizmu lub zmianę pH moczu.

Azotyny w moczu nie zawsze świadczą o infekcji bakteryjnej dróg moczowych. Niekiedy spowodowane są błędnym pobraniem moczu do badania. Przede wszystkim chodzi tutaj o zanieczyszczenie próbki bakteriami ze skóry. Nie powinniśmy też zbyt długo przechowywać jej w temperaturze pokojowej.

W przypadku azotynów obecnych w moczu powinniśmy też uwzględnić inne parametry, takie jak erytrocyty, leukocyty i białko. W razie potrzeby wykonuje się posiew moczu, dzięki któremu można określić rodzaj bakterii i ich wrażliwość na antybiotyki. Diagnostyka opiera się na wywiadzie, podczas którego lekarz pyta o objawy i czynnika ryzyka (cewnikowanie, cukrzyca, kamica nerkowa, choroba nowotworowa, czy stosowanie leków immunosupresyjnych).

Azotyny w moczu – metody leczenia

W przypadku zakażeń dolnych dróg moczowych zazwyczaj stosuje się trimetoprim, sulfametoksazol, nitrofurantoinę lub fosfomycynę. Jeśli infekcja dotyczy wyższych partii układu moczowego, podaje się antybiotyki dożylne.

Należy zaznaczyć, że brak azotynów w moczu nie wyklucza infekcji dróg moczowych, ponieważ nie wszystkie bakterie potrafią przekształcić azotany w azotyny. Podcieramy się od przodu do tyłu (szczególnie kobiety ze względu na krótszą cewkę moczową). Nie dopuszczajmy do przetrzymywania moczu, w przeciwnym razie doprowadzamy do gromadzenia się bakterii.

Nitraty – czym są?

Nitraty w moczu to naturalny składnik metabolizmu azotu, ale ich obecność może mieć znaczenie diagnostyczne w ocenie diety lub ZUM. Występują naturalnie w organizmie, a także stosowane są w medycynie, rolnictwie i przemyśle spożywczym. Wydalane są przez nerki i w normalnych warunkach nie mają istotnego znaczenia diagnostycznego. Nitraty w moczu są przekształcane przez bakterie Gram-ujemne, stanowiące częstą przyczynę infekcji dróg moczowych.

Nie powinniśmy jednak stawiać wniosków bez ustalenia objawów i interpretacji pozostałych badań. Edukacja pacjentów na temat higieny, nawyków żywieniowych i sposobu pobierania próbki moczu znacząco minimalizuje ryzyko błędów diagnostycznych.

Zakażenia układu moczowego – profilaktyka

Właściwa higiena osobista zmniejsza ryzyko infekcji układu moczowego. Okolice intymne myjmy delikatnymi środkami, przeznaczonymi właśnie do tego celu. Preparaty często zawierają kwas mlekowy, poliglukozyd kwasów oleju kokosowego, alantoinę, D-panthenol, czy metabolity bakterii Lactobacillus. Z drugiej strony nie stosujmy zwykłego mydła, które zmienia pH skóry i silnie ją wysusza.

Jak zapobiec nadmiarowi nitratów w moczu? Przede wszystkim spożywajmy odpowiednią ilość warzyw, z drugiej strony unikajmy żywności wysoko przetworzonej. Zadbajmy też o higienę okolic intymnych i regularnie kontrolujmy jakość wody pitnej. Do badania moczu używajmy pojemników sterylnych.