Potas we krwi – jaka jest norma w wyniku morfologii?

Nadmiaru potasu – jak go rozpoznać?

O hiperkaliemii mówimy wtedy, gdy stężenie potasu przekracza 5 mmol/l. Może to wpłynąć na pracę mięśni, serca i układu nerwowego. Na nadmiar potasu w organizmie wskazuje bradykardia, zaburzenia rytmu serca, parestazje (mrowienie, drętwienie lub pieczenie w kończynach) i osłabienie mięśniowe.

Leczenie polega na doustnym lub doodbytniczym podaniu żywicy jonowymiennej (sulfonian polistyrenu). Wiąże jony potasu w układzie pokarmowym, dzięki czemu zwiększa jego wydalanie podczas wypróżniania. W ciężkich przypadkach wdraża się hemodializę, podczas której usuwa się z krwi zbędne substancje.

Czym grozi nadmiar potasu?

Elektrolit jest istotny dla pracy nerek, w związku z tym jego niedobór upośledza zdolność narządu do zagęszczania moczu. Mówimy wówczas o poliurii, objawiającej się wielomoczem, wzmożonym pragnieniem, bólami głowy, osłabieniem i skurczami. Niedobór potasu przyczynia się do rozwoju zasadowicy metabolicznej, na którą mogą wskazywać następujące objawy:

zaburzenia świadomości,

problemy z pamięcią i koncentracją,

ból i zawroty głowy,

parestezje,

arytmia,

spadek ciśnienia tętniczego,

tężyczka, czyli nadmierne skurcze mięśni spowodowane niedoborem wapnia w surowicy.

Nie każda hiperkaliemia oznacza rzeczywiste przekroczenie normy potasu. Do zaburzenia wyników dochodzi w wyniku hemolizy krwinek, leukocytozy lub trombolizy. W takiej sytuacji należy powtórzyć badanie.

Norma potasu w organizmie – interpretacja wyników

Norma potasu u dorosłych wynosi 3,5-5 mmol/l. Do niedoboru elektrolitu (hipokaliemii) przyczynia się głównie stosowanie diuretyków, biegunka, wymioty.

O hiperkaliemii mówimy wtedy, gdy stężenie potasu przekracza 5 mmol/l. Do najczęstszych przyczyn należy:

niewydolność nerek,

rabdomioliza (rozpad mięśni),

stosowanie spironolaktonu (lek moczopędny i oszczędzający potas, zaliczany do antagonistów aldosteronu).

Często stwierdza się ją u osób z zespołem Cushinga. Hipokaliemia objawia się skurczami mięśni, osłabieniem, zaparciami i arytmią. Leczenie ma charakter przyczynowy i objawowy. Wskazane jest także suplementacja potasu. W ciężkich przypadkach wymaga hospitalizacji, podczas której podaje się potas dożylnie i monitoruje jego poziom. Ponadto regularnie wykonuje się EKG, aby ocenić ryzyko powikłań.

Co dzieje się z organizmem w przypadku niedoboru potasu?

Wspomniany elektrolit odpowiada za kurczliwość mięśni i przewodnictwo nerwowe, w związku z tym jego niedobór objawia się osłabieniem, bolesnymi skurczami i trudnościami w oddychaniu. Hipokaliemia może również powodować tachykardię (przyspieszenie rytmu serca powyżej 100 uderzeń na minutę), hipotonię (spadek ciśnienia krwi). W ciężkich przypadkach dochodzi do zatrzymania akcji serca. Na przekroczenie normy potasu w organizmie wskazują zmiany w zapisie EKG. Można wówczas zaobserwować pojawienie się załamka U, spłaszczenie załamka T i wydłużenie odstępu QT.

Niedobór potasu skutkuje dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego – wzdęciami, zaparciami, nudnościami lub utratą apetytu. Niekiedy prowadzi nawet do niedrożności jelit. Potas wpływa na wydzielanie hormonów, zwłaszcza insuliny. Obniżony poziom elektrolitu zwiększa ryzyko rozwoju hiperglikemii (nieprawidłowej tolerancji glukozy lub podwyższonego poziomu cukru we krwi na czczo).

Potas we krwi – profilaktyka

Regularne badanie poziomu potasu jest istotnym elementem diagnostyki, zwłaszcza wtedy, gdy chorujemy na choroby serca lub niewydolność serca, bądź przyjmujemy leki wpływające na gospodarkę elektrolitową. Ponadto powinniśmy wprowadzić zrównoważoną wodę i pić przynajmniej 2 l wody dziennie. W miarę możliwości unikajmy środków moczopędnych i przeczyszczających. Wczesne rozpoznanie objawów i odpowiednie postępowanie szybko przywraca równowagę elektrolitową, zmniejszając ryzyko powikłań.