pH moczu – o czym świadczy niski lub wysoki odczyn moczu?

sie 12, 2024 | Gastrologia

Pomimo swojej prostoty, badania laboratoryjne dostarczają sporo informacji na temat funkcjonowania i stanu układu moczowego. Są to analizy fizyczne oraz chemiczne. Badania laboratoryjne pozwalają m.in. na określenie pH moczu. Jaki odczyn jest najlepszy dla człowieka?

Czym jest pH?

W ogólnym ujęciu pH określa zasadowość i kwasowość roztworów wodnych związków chemicznych. Skala oparta jest na stężeniu jonów wodorowych. pH obrazuje zatem równowagę kwasowo-zasadową moczu. Głównym determinantem odczynu jest styl żywienia. pH moczu 5,5-6,5 mają zazwyczaj osoby, które stosują dietę mieszaną. W przypadku sportowców, dostarczających organizmowi duże ilości białka, występuje kwaśny odczyn (max. 5,2 pH). Dieta bogata w warzywa przyczynia się natomiast do zasadowego moczu (pH 8).

Prawidłowe pH moczu

Kwasowość i zasadowość opiera się na 14-punktowej skali. pH moczu 7 wskazuje na neutralny odczyn, jednak u człowieka optymalny wynik to 6,5, gdyż lekka kwasowość najlepiej wspomaga pracę organizmu.

Wysokie pH moczu

pH moczu 7-8 wskazuje na zasadowy odczyn. Taki mocz mają najczęściej osoby, które stosują dietę wegetariańską bądź wegańską. W przypadku pH moczu 8 mogło dojść do infekcji bakteryjnej układu moczowego lub hiperkaliemii, czyli nadmiernego stężenia potasu w osoczu krwi. Zasadowy odczyn występuje również u pacjentów, którzy cierpią na astmę, bądź nadczynność przytarczyc.

Niskie pH moczu

Nietrudno się domyślić, że pH moczu poniżej 6,5 świadczy o odczynie kwaśnym. Podobnie jak w przypadku nadmiernej zasadowości, podstawowym determinantem jest styl żywienia. Niskie pH moczu może występować u osób, które dostarczają organizmowi sporo białko. Zdarza się jednak, że kwaśny odczyn świadczy o poważnej chorobie – niewydolności nerek, rozedmę albo hipokaliemię (słabe stężenie potasu).

Jak określić pH moczu?

Najprostszy sposób to zrobienie badań laboratoryjnych. Pozwalają one też określić kolor, przejrzystość, woń, ciężar właściwy moczu. Wyniki badań obrazują ponadto zawartość glukozy, białka i ketonów.

Warto wspomnieć, że w internecie znaleźć można specjalne paski do analizy pH moczu. Wyniki nie są jednak miarodajne. Najlepiej udać się do profesjonalnego laboratorium i zlecić wykonanie badań diagnostycznych.

pH moczu w ciąży

W trakcie ciąży badania laboratoryjne przeprowadzane są regularnie, gdyż umożliwiają kontrolę stanu zdrowia matki i jej nienarodzonego dziecka. Choć zdrowy organizm człowieka powinien mieć pH ok. 6,5, u przyszłych mam zalecany jest kwaśniejszy odczyn (5,5).

Dieta odkwaszająca – na czym polega?

W diecie odkwaszającej największe znaczenie ma spożywanie produktów, stanowiących bogactwo sodu, potasu, magnezu i wapnia. Nie zaleca się natomiast posiłków, które będą dostarczały organizmowi kwasu szczawiowego, fosforu, siarki, chloru i dwutlenku węgla.

W diecie odkwaszającej nie może zabraknąć szpinaku, truskawek, ziół, przypraw, zielonej herbaty, rukoli, jarmużu, mango, awokado, jabłek. Warto unikać: ryb, produktów mlecznych, orzechów i nasion.

Jak ułożyć dietę odkwaszającą?

Prawidłowe proporcje w diecie, która powinna podwyższyć pH moczu to: 80% produktów zasadowych i 20% kwasotwórczych. Warto jednak pamiętać, że są to wskazania umowne. Dieta powinna być dopasowana do stanu zdrowia, kondycji i potrzeb konkretnej osoby. W celu ułożenia prawidłowego planu żywienia warto przede wszystkim zasięgnąć porady specjalisty. Dietetyk uwzględni nie tylko potrzeby i oczekiwania, ale również preferencje smakowe swojego podopiecznego. Takie podejście sprawi, że zdrowe żywienie nie będzie nudne i uciążliwe. Co ciekawe, również kondycja psycho-fizyczna może wpłynąć na podwyższenie pH moczu. Zaleca się zatem unikanie sytuacji stresujących, dobrą regenerację i aktywność, np. długie spacery.

pH wskazuje na równowagę kwasowo-zasadową moczu, a optymalna wartość odczynu to 6,5-7. Badania laboratoryjne nie są uciążliwe, dlatego nie należy się ich bać. Umożliwiają one kontrolę pracy organizmu i wykrycie wszelkich anomalii, wskazujących na zmiany chorobowe.