Na czym polega tomografia optyczna siatkówki (badanie OCT)

Co wykrywa badanie OCT?

Wspomniane badanie pozwala wykryć niepokojące objawy, zanim zaczną doskwierać pacjentowi. Tomografia optyczna znajduje zastosowanie w diagnostyce chorób siatkówki oka, zwyrodnienia plamki żółtej, czy neuropatii nerwu wzrokowego. Można ją również wykorzystać do rozpoznania i monitorowania retinopatii cukrzycowej, dystrofii w rogówce i zmian nowotworowych w oku. Badanie umożliwia wykrycie i monitorowanie otworu w plamce, zwłóknień przedplamkowych, czy starczego zwyrodnienia plamki żółtej.

Ponadto wykonuje się je u osób cierpiących na centralną retinopatię surowiczą, bądź przygotowujących się do laserowej korekcji wzroku. Tomografię optyczną często przeprowadza się po to, aby ocenić efekty zabiegu.

Warto ją również uzupełnić ona uzupełnić o inne badania, takie jak tonometria, angiografia fluoresceinowa, czy badanie dna oka. W ten sposób lekarz może ocenić stan siatkówki i nerwu wzrokowego, nie ingerując w struktury.

Tomografia oka – kiedy się ją stosuje?

Tomografia oka wykrywa wczesne zmiany degeneracyjne plamki żółtej, neowaskularyzację lub obecność płynu. Badanie OCT służy nie tylko do postawienia diagnozy, lecz także do kontrolowania przebiegu choroby i rezultatów leczenia. U pacjentów ze zwyrodnieniem plamki żółtej regularnie wykonywana tomografia umożliwia monitorowanie, czy terapia (np. w postaci zastrzyków doszklistkowych) zmniejsza obrzęk siatkówki. Z kolei u osób zmagających się z jaskrą, badanie pozwala na porównywanie grubości włókien nerwu wzrokowego. OCT nie emituje szkodliwego promieniowania, w związku z tym można je powtarzać, gdy zajdzie taka potrzeba.

OCT oka – jak wygląda badanie?

Pacjent siada przed specjalnym urządzeniem, opierając czoło i brodę na podpórce. Patrzy w wyznaczony punkt, przy czym nie powinien wtedy mrugać i poruszać głową. W przeciwnym razie obrazy moga być niedokładne.

Aparat emituje fale światła podczerwonego (zazwyczaj w zakresie 800-1300 nm), które przenikają przez struktury oka. Skaner rejestruje odbicia światła, następnie przetwarza je na obrazy tomograficzne. Urządzenie oferuje rozdzielczość na poziomie kilku mikrometrów, tym samym umożliwia dokładniejsze diagnozowanie nieprawidłowości niż USG.

Badanie OCT jest bezbolesne i trwa zaledwie kilka minut. Można je wykonać nawet u kobiet w ciąży. Wynik otrzymujemy od razu, co pozwala szybko postawić trafną diagnozę i wdrożyć skuteczne leczenie.

Jak się przygotować do badania OCT?

Badanie nie wymaga specjalnego przygotowania, ale warto pamiętać o kilku kwestiach. Przede wszystkim nie powinniśmy malować oczu, ponieważ może to zaburzyć wyniki badania. W niektórych przypadkach lekarz użyje kropli rozszerzających źrenice, dlatego zaplanujmy transport powrotny. Jeśli zmagamy się z cukrzycą, nadciśnieniem tętniczym lub jaskrę, koniecznie poinformujmy o tym okulistę.

Po użyciu kropli rozszerzających źrenicę pacjent może skarżyć się na zamglone widzenie, światłowstręt i trudności w czytaniu. Dolegliwości ustępują w ciągu 3-4 godziny, w tym czasie warto założyć okulary słoneczne.

Tomografia oka – ograniczenia

OCT oka jest skuteczne i nieinwazyjne, mimo to posiada pewne ograniczenia, które mogą wpłynąć na jego zastosowanie. Światło podczerwone nie przenika głęboko przez tkanki, w związku z tym nie pozwala na ocenę stanu naczyniówki, czy twardówki. W niektórych przypadkach badanie należy uzupełnić o USG lub angiografię fluoresceinową.

Specjaliści zaznaczają, że wszystkie nieprzezroczystości w soczewce, rogówce i ciele szklistym znacznie pogarszają jakość obrazów. To sprawia, że OCT oka nie znajduje zastosowania w przypadku obrzęku rogówki, zaćmy i gęstych krwotoków wewnątrzgałkowych. Podczas badania pacjent musi patrzeć nieruchomo w określony punkt. To sprawia, że jego wykonanie może sprawiać trudność dzieciom, seniorom i pacjentom z zaburzeniami neurologicznymi.