Limfocyty podwyższone

lut 6, 2024 | Zdrowie, Choroby

Podwyższone limfocyty we krwi nazywane są fachowo limfocytozą. Ta nieprawidłowość może wskazywać na infekcje (m.in. na choroby zakaźne wieku dziecięcego, mononukleozę zakaźną, cytomegalię, półpasiec, gruźlicę, krztusiec, kiłę czy toksoplazmozę), niektóre nowotwory (np. przewlekłą białaczkę limfocytową i chłoniaki) oraz na inne choroby lub stany (m.in. na nadczynność tarczycy, reumatoidalne zapalenie stawów i polekowe reakcje alergiczne). Dowiedz się, co oznaczają limfocyty za wysokie.

Czym są limfocyty? Limfocyty podwyższone

Limfocyty, obok monocytów i granulocytów, są rodzajem krwinek białych (leukocytów). Pełnią one bardzo ważną rolę w układzie odpornościowym organizmu. Limfocyty odpowiadają za rozpoznanie groźnych dla zdrowia antygenów (bakterii, wirusów, komórek nowotworowych) i przyczyniają się do ich niszczenia. Dzięki zdolności wytwarzania tzw. pamięci immunologicznej, limfocyty zapewniają również ochronę poszczepienną, która chroni organizm przy kolejnych kontaktach z antygenami.

niedobory witaminy D3 badania diagnostyczne laboratoryjne

Jakie są rodzaje limfocytów?

Do najważniejszych rodzajów limfocytów występujących we krwi zaliczamy limfocyty B (komórki B) i limfocyty T (komórki T). Te pierwsze wytwarzają przeciwciała i zapewniają tzw. odporność humoralną, w której do walki z komórkami chorobotwórczymi wykorzystywane są przeciwciała – specjalnie wytwarzane w tym celu białka. Drugie natomiast odpowiadają za odporność komórkową, czyli mechanizm obronny, w którym z antygenami walczą komórki układu odpornościowego.

Istnieje kilka typów limfocytów T. Należą do nich:

limfocyty pomocnicze: są odpowiedzialne za produkuję cytokin i modulowanie odpowiedzi odpornościowej;
limfocyty cytotoksyczne: cechują się zdolnością zabijania innych komórek po rozpoznaniu na ich powierzchni obcego antygenu;
komórki NK (ang. natural killer cells): są rodzajem „sił szybkiego reagowania”. Ich rola polega na rozpoznawaniu i niszczeniu komórek zakażonych wirusami i niektórych rodzajów komórek nowotworowych. Limfocyty NK działają też przeciwzapalnie, zapobiegają chorobom autoimmunologicznym (w których układ odpornościowy niszczy własne komórki i tkanki) oraz reakcjom alergicznym.

Jak zbadać limofcyty?

Głównym badaniem, które pozwala określić poziom limfocytów jest morfologia krwi z rozmazem. Wykonuje się je na podstawie pobranej próbki krwi, która jest następnie wysyłana do laboratorium i poddawana analizie. Krew powinna być pobrana na czczo (przynajmniej po upływie 8 godzin od zjedzenia ostatniego posiłku). Przez kilkadziesiąt godzin bezpośrednio przed badaniem krwi, należy unikać nadmiernego wysiłku fizycznego, który może doprowadzić do krótkotrwałego podwyższenia poziomu limfocytów, zaburzając tym samym otrzymany wynik.

Jakie są normy na limfocyty we krwi?

Zarówno liczba limfocytów, jak i ich procentowy udział w całkowitej liczbie białych krwinek zmienia się w ciągu życia, jak również zależy od płci i wieku. Przy pomiarze określa się liczbę limfocytów w 1 mikrolitrze (µl) krwi. Za normy dla poszczególnych grup osób przyjmowane są następujące wartości:

dla noworodków: od 2 do 10 tysięcy limfocytów/µl, czyli 30-65% wszystkich białych krwinek,
dla niemowląt: od 4 do 13,5 tys. limfocytów/µl, czyli 50-75% wszystkich białych krwinek,
dla dzieci w wieku od 1 roku do 3 lat: od 4 do 10,5 tys. limfocytów/µl, czyli 50-70% wszystkich białych krwinek,
dla dzieci w wieku od 4 do 7 lat: od 1,5 do 7 tys. limfocytów/µl, czyli 32-60% wszystkich białych krwinek,
dla dzieci od 8 do 15 lat: od 1,5 do 6 tys. limfocytów/µl, czyli 28-48% wszystkich białych krwinek,
dla młodzieży od 16 do 21 lat: od 1 do 5 tys. limfocytów/µl, czyli 25-45% wszystkich białych krwinek,
dla dorosłych mężczyzn: od 1 do 4,5 tys. limfocytów/µl, czyli 20-45% wszystkich białych krwinek,
dla dorosłych kobiet: od 1 do 4 tys. limfocytów/µl, czyli 20-40% wszystkich białych krwinek.

Normy mogą się nieco różnić w zależności od podającego je źródła.

Co oznaczają limfocyty powyżej normy?

Wyższa liczba limfocytów zwykle pojawia się po chorobie, np. po infekcji. Ten stan jest krótkotrwały i nie powinniśmy się nim niepokoić. Limfocyty za wysokie mogą być też objawem różnego rodzaju infekcji, które zaatakowały nasz organizm.

Do najczęstszych należą:

infekcje bakteryjne: krztusiec, gruźlica, kiła, bruceloza (choroba zakaźna, spowodowana spożyciem niepasteryzowanego mleka lub mięsa zakażonych zwierząt),

infekcje wirusowe: mononukleoza zakaźna, odra, świnka, półpasiec, wirusowe zapalenie wątroby, cytomegalia,
infekcje pierwotniakowe: toksoplazmoza.

Limfocyty podwyższone występują również w przypadku chorób, takich jak m.in.:

nadczynność tarczycy,
reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
nowotwory: chłoniaki; przewlekła białaczka limfocytowa,
choroba posurowicza.

Stwierdzona w badaniach limfocytoza, niekiedy nie jest oznaką choroby, lecz skutkiem działania przyjmowanych leków lub stanem po przeprowadzonym zabiegu chirurgicznym (np. po splenektomii, czyli operacyjnym wycięciu śledziony). Istnieją również inne czynniki, które mogą podwyższyć stan limfocytów, np. odniesione urazy, wysiłek fizyczny czy palenie tytoniu. Dlatego interpretację wyników badania wykazującego za wysokie limfocyty należy pozostawić lekarzowi.

Najczęstsze objawy podwyższonych limfocytów, które możesz zignorować:

Gorączka
Dreszcze
Osłabienie
Zmęczenie
Utrata wagi
Kaszel
Ból gardła
Bóle stawów
Wypadanie włosów
Krwawienie
Duszności
Problemy z tarczycą

podwyższone limfocyty, badanie diagnostyczne

Jakie są przyczyny obniżonych limfocytów?

Obniżony poziom limfocytów we krwi, czyli poniżej tysiąca komórek/µl u osób dorosłych, nazwany jest limfopenią. Jej powody nie muszą być niepokojące, ponieważ zdarza się, iż jest to efekt czynników fizjologicznych, np. znacznego wysiłku fizycznego lub doświadczonego stresu.

Niekiedy jest to jednak symptom rozwijającej się w organizmie choroby. Obniżony poziom limfocytów to jeden z objawów schorzeń, takich jak:

białaczka,
posocznica,
zakażenie wirusem HIV,
zapalenie płuc,
gruźlica,
zapalenie trzustki,
mocznica,
toczeń,
chłoniak.

W nielicznych przypadkach limfocyty poniżej normy oznaczają jedną z chorób dziedzicznych, np. zespół Wiskotta-Aldricha (WAS – niedobór odporności, prowadzący do zaburzeń autoimmunologicznych i zwiększający ryzyko nowotworu).

U niemowląt i małych dzieci zbyt mała liczba limfocytów (poniżej 4 tysięcy komórek/µl) może sugerować wrodzony niedobór odporności.

Co oznacza AS-LYMP podwyższone?

Diagnozując pacjenta ze stanem zapalnym lekarz musi rozróżnić, czy zapalenie jest wywołane przez infekcję czy inną przyczynę. Konieczne jest również szybkie ustalenie rodzaju patogenu i sprawdzenie, jaka jest odpowiedź odpornościowa organizmu na ten drobnoustrój.

Pomocny w takiej ocenie jest parametr diagnostyczny AS-LYMP, który ocenia aktywność limfocytów, a tym samym reakcję układu immunologicznego.

AS-LYMP podwyższone oznacza ilość pobudzonych do reakcji limfocytów B, które wytwarzają przeciwciała do walki z atakującymi organizm antygenami. Dzięki temu lekarz może odróżnić, czy ma do czynienia ze stanem zapalnym, czy z zakażeniem, określić przyczynę choroby (zakażenia bakteryjne lub wirusowe) oraz rodzaj odpowiedzi immunologicznej (komórkowa lub humoralna).

Kiedy należy zbadać poziom limfocytów?

Badanie poziom limfocytów jest zlecane przez lekarzy z różnych powodów. Możemy je wykonać w celach profilaktycznych lub przy podejrzeniu występowania jakieś choroby. Badanie krwi pod kątem pomiaru limfocytów wykonuje się również przy ocenie skuteczności terapii niektórymi lekami, a także aby uzyskać wiedzę, czy stan leczonego ulega poprawie czy pogorszeniu.

Do najczęstszych wskazań do przeprowadzenia analizy liczby limfocytów zaliczyć można stwierdzoną obecność bakterii we krwi, przewlekłą chorobę nowotworową (np. białaczkę) czy ogólne osłabienie układu odpornościowego organizmu.

Zdarza się, że badanie liczby limfocytów we krwi jest wykonywane ponownie. Najczęstszy powód to potwierdzenie lub zaprzeczenie wyników otrzymanych we wcześniejszym pomiarze. Trzeba też pamiętać, że lekko podwyższone limfocyty niekoniecznie oznaczają chorobę. W każdym przypadku, ważne jest jednak znalezienie odpowiedzi na pytanie, co spowodowało tę sytuację.

Co robić, gdy w badaniu krwi wyjdą podwyższone limfocyty?

Kiedy wynik badania potwierdzi podwyższony poziom limfocytów, zwykle lekarz zleca wykonanie dodatkowych testów, pozwalających zdiagnozować konkretną chorobę, która się do tego stanu przyczyniła. Ponieważ w grę mogą wchodzić ciężkie schorzenia, zalecenia lekarza należy traktować poważnie i nie lekceważyć wskazań do dalszego postępowania – zarówno u dzieci, jak i u dorosłych.

Czy można utrzymywać limfocyty w normie?

Co prawda nie ma określonej metody, która pozwoli utrzymać poziom limfocytów w normach właściwych dla naszej płci i wieku, ale możemy przyczynić się do tego pośrednio, dbając o stan naszego układu odpornościowego – co ma wpływ na odpowiedni poziom białych krwinek we krwi. Warto regularnie podejmować aktywność fizyczną na świeżym powietrzu lub – jeśli to możliwe – uprawiać rekreacyjnie sport. Odporność wzmacnia również właściwa dieta, zawierająca warzywa i owoce, a w okresie jesienno-zimowym uzupełniona o produkty bogate w witaminę C i D, cynk oraz kwasy omega-3.

Podsumowanie

Najczęstsze przyczyny podwyższonych i obniżonych limfocytów przestawiamy w poniższej tabeli.

Co oznaczają limfocyty podwyższone?

zakażenia wirusowe (np. mononukleoza zakaźna, odra, świnka, wirusowe zapalenie wątroby), wybrane infekcje bakteryjne (m.in. krztusiec, gruźlica, bruceloza), toksoplazmoza, białaczki z dojrzałych limfocytów, chłoniaki z zajęciem szpiku, monoklonalna limfocytoza B-komórkowa, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), zespół Felty’ego, stan po splenektomii, reakcje polekowe, choroba posurowicza, operacja, urazy, ostra choroba serca

Co oznaczają limfocyty obniżone?

układowe choroby tkanki łącznej, zakażenia wirusowe (m.in. SARS-CoV-2, HIV), gruźlica, sepsa, niewydolność wątroby, nerek, zespół Cushinga, sarkoidoza, po leczeniu glikokortykosteroidami, leki immunosupresyjne, chemioterapia i radioterapia, chłoniak Hodgkina, wybrane wrodzone niedobory odporności, stan po przeszczepieniu komórek krwiotwórczych

Przeczytaj artykuł: Choroby autoimmunologiczne