Fibromialgia: Co to jest, jakie są objawy i jak radzić sobie z bólem?

Fibromialgia – przyczyny

Fibromialgia (FMS) jest jedną z chorób reumatologicznych tkanek miękkich. Najczęściej dotyczy ona kobiet w wieku 30-60 lat. Do czynników ryzyka zaliczamy:

predyspozycje genetyczne,

przewlekły stres,

silny uraz psychiczny,

depresję,

zaburzenia snu,

zakażenie bakteryjne i wirusowe,

inne schorzenia – reumatoidalne zapalenie stawów, choroba Hashimoto, zespół Sjögrena, toczeń rumieniowaty układowy, czy choroba Leśniowskiego-Crohna.

Fibromialgia – objawy

Bóle mięśni i stawów, zaburzenia snu i nietolerancja wysiłku mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie. Frustracja związana z niezrozumieniem schorzenia przyczynia się do stanów lękowych i depresji. Fibromialgia często współistnieje z innymi schorzeniami, takimi jak migrena, zespół jelita drażliwego, zespół chronicznego zmęczenia, zaburzenia stawu skroniowo-żuchwowego, czy śródmiąższowe zapalenie pęcherza. To z kolei znacząco obniża jakość życia pacjenta.

Fibromialgia może powodować dolegliwości wskazujące na schorzenia narządów wewnętrznych, takie jak duszności, zaparcia, biegunki, czy kołatanie serca. Nie lekceważmy ich, zwłaszcza jeśli się nasilają lub utrzymują przez długi czas. Szczególny niepokój powinno wzbudzić nagłe chudnięcie, gorączka, bóle w klatce piersiowej lub krew w stolcu.

Fibromialgia autoimmunologiczna – diagnostyka

Amerykańskie Towarzystwo Reumatologiczne wprowadziło kryteria diagnostyczne, które znacznie ułatwia rozpoznanie fibromialgii autoimmunologicznej. Specjaliści uznali ją za schorzenie wieloobjawowe, w związku z tym punkty tkliwe straciły na znaczeniu. Eksperci kładą nacisk na objawy współistniejące, inne niż ból.

Aby zdiagnozować fibromialgię, należy wykluczyć inne schorzenia. W tym celu lekarz zleci następujące badania:

morfologia krwi z rozmazem,

OB,

CRP,

TSH, FT3 i FT4,

witamina D3,

przeciwciała w klasie IgA i IgG skierowanych przeciwko transglutaminazie tkankowej.

Kryteria diagnostyczne

Fibromialgia dopiero niedawno została uznana za odrębną chorobę, ponadto nie powoduje swoistych objawów. Utrudnia to postawienie diagnozy, a tym samym opóźnia wdrożenie właściwego leczenia. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów warto skonsultować się z reumatologiem.

Specjalista stwierdzi, czy pacjent spełnia następujące kryteria diagnostyczne:

wielomiejscowy ból w przynajmniej 6 z 9 miejsc (szyja, kręgosłup i duże stawy – kolanowe, biodrowe, łokciowe i barkowe),

ciągłe uczucie zmęczenia lub zaburzenia snu,

objawy utrzymujące się powyżej 3 miesięcy.

Badania pokazują, że objawy choroby pojawiają się zazwyczaj między 30 a 50 rokiem życia, znacznie częściej dotyczą one kobiet niż mężczyzn (aż 8-krotnie).

Fibromialgia autoimmunologiczna – leczenie

Leczenie fibromialgii ma charakter objawowy. Dla dobra pacjenta wskazana jest współpraca reumatologa z fizjoterapeutą, psychologiem i psychiatrą. Zazwyczaj terapia obejmuje stosowanie leków przeciwdepresyjnych (inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny, czy inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny) i środki przeciwbólowe, ale niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). W tym przypadku lepiej sprawdzi się tramadol, który działa zarówno na receptory opioidowe, jak i serotoninowe. Niektórzy pacjenci przyjmują leki przeciwpadaczkowe.

Warto też uczestniczyć w terapii behawioralno-poznawczej, podczas której można wypracować metody radzenia sobie z obniżonym nastrojem i stresem. Oprócz tego ważną rolę odgrywają krioterapia i łagodne ćwiczenia usprawniające. Ulgę przynoszą również masaże, techniki relaksacyjne, hydroterapia i akupunktura. Poziom aktywności fizycznej należy dostosować do możliwości chorego. Aby zwiększyć skuteczność leczenia fibromialgii, zadbajmy o higienę snu. Kładźmy się o ustalonej porze, stwórzmy odpowiednie warunki do nocnego wypoczynku i ograniczmy spożycie kofeiny.