Endometrioza: Czym jest? Przyczyny i nowoczesne metody leczenia endometriozy

Endometrioza – co to za choroba?

Na endometriozę wskazuje błona śluzowa macicy występująca poza jej pierwotną lokalizacją, czyli jamy macicy. Mogą pojawić się na innych strukturach miednicy mniejszej, pęcherzu moczowym, jelitach, czy bliźnie po cesarskim cięciu.

Niekiedy ogniska endometriozy umiejscawiają się na skórze, siatkówce oka, w mózgu lub płucach. Reagują na zmiany hormonalne zachodzące podczas cyklu menstruacyjnego, w konsekwencji powodują przewlekły stan zapalny. Zazwyczaj endometriozę jajnika diagnozuje u pań w wieku 25-34 lat. Nie oznacza to jednak, że nie można rozpoznać jej później. Należy zaznaczyć, że jest to schorzenie przewlekłe, którego obecnie nie da się wyleczyć.

Endometrium po menopauzie powinno mieć około 5 mm grubości, natomiast w przypadku kobiet stosujących hormonalną terapię zastępczą (HTZ) nie może przekraczać 8 mm. Endometrioza po klimakterium występuje rzadko, ale nadal istnieje takie ryzyko. Jeśli pojawiły się u nas niepokojące dolegliwości, zgłośmy się do ginekologa. Specjalista ustali przyczynę objawów, a następnie wdroży odpowiednie leczenie.

Jakie są przyczyny endometriozy?

Na endometriozę szczególnie narażone są kobiety, u których w rodzinie występowały przypadki zachorowań. W grupie ryzyka znajdują się także pacjentki z chorobą Hashimoto, toczniem trzewnym, reumatoidalnym zapaleniem stawów lub innym schorzeniem autoimmunologicznym. Do pozostałych czynników ryzyka zaliczamy:

wsteczne miesiączkowanie,

narażenie na długotrwałe działanie endogennych estrogenów,

ekspozycja na substancje chemiczne zaburzające funkcjonowanie układu hormonalnego,

krótkie cykle miesiączkowe (poniżej 27 dni, przy jednoczesnym krwawieniu trwającym dłużej niż 7 dni),

wcześniactwo,

niska masa urodzeniowa.

Jakie są objawy endometriozy?

Pacjentki zazwyczaj skarżą się na obfite i bolesne miesiączki. Do pierwszych objawów endometriozy zaliczamy także dyspareunię, czyli ból podczas stosunku. Dolegliwości są spowodowane zmianami endometrialnymi zlokalizowanymi w okolicach narządów płciowych. U niektórych chorych pojawiają się krwawienia międzymiesiączkowe, którym często towarzyszą bóle pleców. Do objawów endometriozy zaliczamy także:

częstomocz,

krwiomocz,

ból podczas wypróżniania lub oddawania moczu,

ból brzucha,

wzdęcia,

ból i pieczenie okolic intymnych,

osłabienie,

biegunki lub zaparcia (często nasilające się w określonej fazie cyklu).

Wiele pacjentek skarży się na ciągłe uczucie zmęczenia, spadek libido, stany lękowe, problemy ze skórą, włosami i paznokciami. Przewlekły ból powoduje apatię i wycofanie z życia towarzyskiego. Niekiedy endometrioza jajnika przebiega bezobjawowo, wówczas wykrywa się ją przypadkowo podczas badania ginekologicznego lub operacji w obrębie jamy brzusznej.

Jak wygląda diagnostyka endometriozy?

Jeśli podejrzewamy u siebie endometriozę, zgłośmy się do doświadczonego ginekologa, który przeprowadzi wywiad. Następnie specjalista wykona badanie ginekologiczne oraz USG macicy i jamy brzusznej. W razie potrzeby może skierować pacjentkę na biopsję, laparoskopię lub badania laboratoryjne, w tym oznaczenie poziomu hormonów. Oprócz tego oznacza się stężenie CA-125. Podwyższony marker może wskazywać na endometriozę, ale może być również związany z rakiem piersi lub jajnika, czy marskością wątroby.

Leczenie endometriozy – jak wygląda?

Leczenie endometriozy zależy przede wszystkim od wieku pacjentki, jej ogólnego stanu zdrowia i stopnia zaawansowania choroby. Oprócz tego bierze się pod uwagę, czy kobieta planuje ciążę. W pierwszej kolejności wprowadza się farmakoterapię, mającą na celu złagodzenie objawów, przywrócenie równowagi hormonalnej i prawidłowej grubości endometrium. W przypadku zaawansowanego stadium choroby wykonuje się laparoskopię, podczas której eliminuje się ogniska endometriozy. Jeśli kobieta nie planuje ciąży, można zastosować leczenie radykalne. Polega na usunięciu jajników, czasami wraz z macicą.