Cukrzyca: Jak kontrolować poziom cukru we krwi i unikać powikłań?

Jak zdiagnozować cukrzycę?

Jeśli odczuwamy wzmożone pragnienie, często chodzimy do toalety lub schudliśmy mimo normalnej diety, powinniśmy wykonać badania w kierunku cukrzycy. Niepokój powinny również wzbudzić następujące objawy:

senność,

ciągłe uczucie zmęczenia,

zaburzenia widzenia,

bóle i zawroty głowy,

problemy z koncentracją,

suchość skóry,

kwaśny zapach z ust.

W pierwszej kolejności warto wykonać badanie glukozy na czczo. Jeśli poziom cukru we krwi przekracza 7 mmol/l (126 mg/dl), należy je powtórzyć. W przypadku wystąpienia hiperglikemii warto wybrać się do internisty lub diabetologa, który skieruje nas na doustny test tolerancji glukozy (OGTT), polegający na sprawdzeniu poziomu cukru po wypiciu roztworu 75 glukozy. Prawidłowa glikemia wynosi poniżej 140 mg/dl po 2 godzinach.

Jaki można wykonać test na cukrzycę? Aby monitorować przebieg choroby, lekarz najprawdopodobniej zleci oznaczenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c). W ten sposób specjalista sprawdza stężenie glukozy na przestrzeni ostatnich 2-3 miesięcy. Badanie niekiedy wykonuje się w celach diagnostycznych. Za normę uznaje się wynik poniżej 5,7%.

Cukrzyca – samokontrola

Regularne monitorowanie stężenia glukozy pozwala utrzymać cukrzycę pod kontrolą. W ten sposób diabetolog szybko sprawdzi, czy leki i dieta przyniosły pożądane rezultaty. W razie potrzeby specjalista zmieni dawkowanie leku i/lub skieruje pacjenta do dietetyka. Bezpłatne glukometry przysługują pacjentom ze zdiagnozowaną cukrzycą typu 1 lub 2. Mogą je otrzymać w poradni diabetologicznej lub aptece. Takie uprawnienie jest także przewidziane dla kobiet z cukrzycą ciążową.

O częstotliwości badań glukometrem decyduje lekarz, biorąc pod uwagę rodzaj cukrzycy i sposób leczenia. Zazwyczaj wykonuje się je kilka razy w ciągu dnia, przy czym wyniki należy zapisywać w dzienniczku samokontroli diabetyka. Jeśli zależy nam na tym, aby wyniki były wiarygodne, zaopatrzmy się w profesjonalny sprzęt. Oprócz glukometru przydadzą nam się testy paskowe, nakłuwacz i lancety. Badanie polega na nakłuciu opuszka palca, a następnie przeniesieniu kilku kropel krwi na pasek testowy. Przed badaniem powinniśmy dokładnie umyć ręce wodą i mydłem, dzięki czemu mamy pewność, że nie przeniesiemy bakterii.

Jak postępować w przypadku cukrzycy insulinozależnej?

Leczenie cukrzycy typu 1, zwanej również insulinozależną, polega na podawaniu insuliny. Oprócz tego powinniśmy wprowadzić odpowiednią dietę i zadbać o regularną aktywność fizyczną. Aby uniknąć powikłań, diabetycy powinni regularnie mierzyć poziom cukru we krwi.

Badanie glukometrem jest zalecane także osobom prowadzącym siedzący tryb życia i kobietom, które zmagały się z cukrzycą ciążową. Dzięki temu lekarz może ustalić długoterminowe trendy glikemii. U niektórych pacjentów obserwuje się wzrost stężenia glukozy po posiłku, aktywności fizycznej lub w określonej porze dnia.

Cukrzyca insulinoniezależna – jak zmniejszyć ryzyko powikłań?

Badanie glukometrem powinny również wykonywać osoby chorujące na cukrzycę typu 2. Należy zaznaczyć, że dochodzi tutaj do zaburzeń wydzielania i działania insuliny. Leczenie cukrzycy polega na redukcji masy ciała, wprowadzeniu zdrowych nawyków żywieniowych i aktywności fizycznej. Pacjenci powinni również przyjmować doustne leki przeciwcukrzycowe. W niektórych przypadkach wskazane jest wdrożenie insulinoterapii.

Dieta dla cukrzyków – jak ją zaplanować?

Przede wszystkim zadbajmy o to, żeby składa się z 3 głównych posiłków i 2 przekąsek. Zachowajmy między nimi 3-4-godzinne odstępy, dzięki czemu utrzymamy stabilny poziom glukozy we krwi. Zwróćmy też uwagę na rozkład makroskładników. Dieta przy cukrzycy powinna dostarczać 45% węglowodanów (o niskim indeksie glikemicznym), 15-20% białka i 25-40% tłuszczów.

Błonnik spowalnia wchłanianie glukozy, tym samym zapobiega jej nagłym spadkom. Znajduje się przede wszystkim w otrębach, orzechach, suszonych owocach, nasionach roślinach strączkowym, pieczywie razowym i makaronie pełnoziarnistym. W jadłospisie możemy także uwzględnić ryż brązowy, płatki zbożowe, kaszę gryczaną i jęczmienną. Dietę przy cukrzycy warto również wzbogacić o:

komosę ryżową,

surowe owoce i warzywa (o indeksie glikemicznym poniżej 50),

oliwę z oliwek,

awokado,

ryby,

nasiona słonecznika i pestki dyni,

chude mięso,

niskotłuszczowy nabiał.

Z drugiej strony powinniśmy z niej wykreślić słodycze, produkty pszenne, tłusty nabiał i słone przekąski. W razie potrzeby skorzystajmy z pomocy dietetyka, który ułoży dla nas jadłospis.