Bruzdogłowiec szeroki – zakażenie, cykl rozwojowy, objawy, leczenie, zapobieganie

Bruzdogłowiec szeroki – cykl rozwojowy

Jaja tasiemca rybiego są wydalane z kałem człowieka lub zwierzęcia mięsożernego, po czym trafiają do wody. Ich rozwój odbywa się tylko w odpowiednich warunkach – dostęp do tlenu i temperatura około 15°C. Po kilku dniach wykluwa się z nich larwa, czyli koracydium. Zostaje połknięta przez mikroskopijne skorupiaki, takie jak widłonogi. Przekształca się wówczas w postać larwalną, zwaną onkosferą, następnie rozwija się w procerkoid. Ryby są drugim żywicielem pośrednim. W grupie ryzyka znajdują się gatunki słodkowodne, takie jak miętusy, okonie, łososie i szczupaki. W ich narządach wewnętrznych lub mięśniach larwy przekształcają się w plerocerkoidy, będące formą inwazyjną dla żywiciela ostatecznego.

Do zakażenia bruzdogłowcem szerokim dochodzi w wyniku spożycia niedogotowanych, wędzonych lub surowych ryb.

Pasożyt przyczepia się do jelita cienkiego za pomocą bruzd przyssawkowych, gdzie zaczyna produkować jaja. Od momentu zarażenia do pojawienia się jaj w kale żywiciela ostatecznego zwykle mija 4-6 tygodni. Tasiemiec bruzdogłowiec żyje w organizmie człowieka nawet 20 lat. Największy odsetek zakażeń notowany jest w Skandynawii, Japonii, Rosji i na Alasce. Aby zmniejszyć ryzyko, należy regularnie wykonywać badania sanitarne i unikać spożywania surowych ryb.

Jak objawia się zakażenie bruzdogłowcem szerokim?

Tasiemiec rybi, czyli Diphyllobothorium latum, należy do płazińców. To jeden z największych pasożytów, bytujących w organizmie człowieka. Może osiągać nawet 10 m długości i bytuje w jelicie cienkim żywiciela ostatecznego. Co ważne, bywają nim nie tylko ludzie, lecz także niedźwiedzie, ptaki, psy, czy koty. W takim przypadku rozpoznaje się difylobotriozę. Często przebiega bezobjawowo, ale u niektórych pacjentów występują następujące objawy:

dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (ból brzucha, nudności, wymioty, brak apetytu, uczucie ciężkości na żołądku, biegunka lub zaparcia),

utrata masy ciała,

osłabienie,

zmęczenie,

drażliwość,

obniżenie nastroju.

Zakażenie Diphyllobothrium latum – diagnostyka

Diagnoza opiera się na szczegółowym wywiadzie, podczas którego lekarz zwraca uwagę na spożycie surowych lub niedogotowanych ryb z regionów endemicznych (Japonia, USA, Skandynawia, Rosja). Niektórzy pacjenci zgłaszają obecność białych fragmentów tasiemca bruzdogłowca w stolcu. Następnie lekarz zleca mikroskopowe badanie kału, pozwalające na identyfikację jaj lub proglotydów (członów) pasożyta. Wydalanie jaj odbywa się nieregularnie, dlatego zaleca się kilkukrotne pobranie próbek w różnych dniach. W przypadku zaawansowanej infekcji lub podejrzenia niedobór pokarmowych wynikających z infekcji pasożytniczej wykonuje się następujące badania:

morfologię krwi,

witaminę B12,

kwas foliowy.

W przypadku nietypowych objawów lub niejednoznacznego wyniku badania kału przeprowadza się endoskopię. Coraz częściej wykonuje się badania PCR (reakcja łańcuchowa polimerazy), potwierdzające gatunek pasożyta.

Na czym polega leczenie difylobotriozy?

W większości przypadków stosuje się doustnie Prazykwantel. Jednorazowa dawka wynosi 5-10 mg/kg masy ciała. Medykament przyczynia się do paraliżu pasożyta, co ułatwia pozbycie się go z organizmu. Niekiedy stosuje się inny lek – Niklozamid – w postaci jednozowej dawki 2 g. U dzieci dostosowuje się ją do masy ciała. U dzieci dostosowuje się go do masy ciała. Infekcja pasożytnicza może prowadzić do niedokrwistości megaloblastycznej, związanej z niedoborem witaminy B12. W tym przypadku stosuje się suplementacji dożylnie lub doustnie, w zależności od nasilenia problemu. Czasami konieczne jest przyjmowanie preparatu z kwasem foliowym. Po zakończeniu leczenia należy wykonać badanie kontrolne kału. Szybkie rozpoznanie pozwala wprowadzić skuteczne leczenie, tym samym zmniejsza ryzyko powikłań.