Biegunka tłuszczowa i stolce tłuszczowe

sie 31, 2024 | Gastrologia, Zdrowie

Biegunka tłuszczowa sugeruje poważne problemy z przewodem pokarmowym. Często wskazuje na niewydolność wątroby lub trzustki, może również świadczyć o zespole rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego (SIBO), bądź mukowiscydozie. Niejednokrotnie towarzyszą jej bolesne skurcze jelit. Sprawdź, jak się ją rozpoznaje i na czym polega leczenie!

Biegunka tłuszczowa – przyczyny

Biegunka tłuszczowa trwa dłużej niż 4 tygodnie, od innych typów różni się zapachem, kolorem i konsystencją. Stolce zawierają dużą ilość niestrawionego tłuszczu, co nierzadko spowodowane jest zespołem krótkiego jelita, celiakią, kamicą lub nowotworem dróg żółciowych. Biegunka tłuszczowa bywa objawem cholestatycznej choroby wątroby, mukowiscydozy, zespołu rozrostu bakteryjnego (SIBO), zapalenia lub raka trzustki. Może również wskazywać na:

giardiozę, zwaną także lambliozą – chorobę pasożytniczą jelita cienkiego wywołaną przez pierwotniaki,
niedokrwienie jelita,
enteropatię z utratą białka.

Należy zaznaczyć, że leki z orlistatem również mogą powodować stolec tłuszczowy. Wspomniana substancja hamuje aktywność lipaz, które odpowiadają za proces enzymatycznego rozkładu tłuszczów.

Biegunka tłuszczowa – objawy

Biegunka tłuszczowa dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych. Objawia się lepkimi, luźnymi, jasnożółtymi stolcami. Chory wypróżnia się częściej niż 3 razy dziennie. Oprócz tego mogą mu dokuczać ból brzucha, nudności, wymioty i świąd skóry. Często towarzyszą im następujące dolegliwości:

utrata masy ciała,
ciemny mocz,
żółtaczka,
wzdęcia,
śluz w kale,
krew w stolcu (jasnoczerwona lub smolista).

Pacjenci często mają problem ze spłukiwaniem kału. Stolec tłuszczowy ma mniejszą gęstość od wody, w związku z tym unosi się na powierzchni. Zwiększona ilość lipidów sprawia, że masy kałowe są jasne i połyskliwe. Ponadto mają one mazistą konsystencję i nieprzyjemny, gnilny zapach. Oprócz tego gołym okiem widać na nich kroplę tłuszczu.

Stolec tłuszczowy – diagnoza

W przypadku stolca tłuszczowego należy zgłosić się do lekarza rodzinnego, który przeprowadzi z nami wywiad i zleci podstawowe badania:

morfologia krwi,
badanie kału na obecność pasożytów,
jonogram,
OB i CRP,
próby wątrobowe (ASPAT, ALAT i bilirubina),
markery zastoju żółci (GGTP i ALP),
amylaza,
kreatynina,

Jeśli lekarz stwierdzi nieprawidłowości, skieruje nas do gastroenterologa. Aby postawić trafną diagnozę, specjalista może zlecić USG, rezonans magnetyczny lub tomografię komputerową jamy brzusznej.

Biegunka rzekoma – co to znaczy?

Niekiedy rozpoznaje się biegunkę rzekomą, objawiającą się częstym oddawaniem stolca w małych ilościach. Pacjenci odczuwają pilną potrzebę wypróżnienia. Takie dolegliwości zazwyczaj świadczą o zapaleniu odbytnicy lub zespole jelita drażliwego. Mogą być związane z przepełnieniem okrężnicy, wynikającym z długotrwałych zaparć lub zwężenie esicy na skutek choroby nowotworowej. Biegunka rzekoma często wiąże się z parciem na mocz.

Czy stolec tłuszczowy jest groźny?

Nieleczona biegunka tłuszczowa może prowadzić do niedożywienia i niedokrwistości. Dodatkowo osłabia odporność, w związku z tym zwiększa ryzyko nawracających infekcji. W przypadku dzieci i młodzieży przyczynia się do zaburzeń wzrostu. Stolce tłuszczowe mogą prowadzić do niedrożności i perforacji jelit. Nie powinniśmy więc lekceważyć objawów, wskazujących na wspomnianą przypadłość.

Biegunka tłuszczowa – jak ją leczyć?

Sposób postępowania zależy od przyczyny schorzenia. Lekarz może zalecić stosowanie preparatów regulujących perystaltykę jelit. Ważne jest również odpowiednie nawodnienie organizmu i uzupełnienie elektrolitów. Pacjent powinien także zmienić także nawyki żywieniowe. Przede wszystkim należy ograniczyć ilość spożywanego tłuszczu. W jadłospisie warto uwzględnić owoce i warzywa, najlepiej gotowane, dzięki czemu nie podrażniają przewodu pokarmowego. Oprócz tego powinniśmy sięgnąć po produkty wykazujące właściwości przeciwbiegunkowe, takie jak:

owoce borówki czernicy,
koniczyna polna,
mniszek lekarski,
owoce tarniny,
nasiona babki płesznik,
liście szałwii,
liście jeżyny fałdowanej.

Można z nich przygotować napar. Gotowe susze są dostępne w sklepach zielarskich lub ze zdrową żywnością. Pamiętajmy też o odpoczynku i dostosowaniu aktywności fizycznej do stanu zdrowia.