Alergia wiosenna – jakie ma objawy i co ją powoduje?
Nadejście wiosny to trudny czas dla alergików. Osoby uczulone na pyłki doświadczają wówczas dokuczliwych objawów, spowodowanych kwitnieniem drzew, traw i zbóż. W naszej strefie klimatycznej okres ten trwa od przełomu lutego i marca aż do lata. Dowiedz się więcej o przyczynach, symptomach i leczeniu wiosennej alergii.
Skąd się bierze alergia wiosenna?
Alergia wiosenna wynika z nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego osoby chorej na kontakt z substancją uczulającą (alergenem). Jedną z najczęstszych postaci alergii, zwaną pyłkowicą, wywołują alergeny pyłku roślin wiatropylnych – drzew, traw i chwastów.
U niektórych alergików mogą też występować tzw. reakcje krzyżowe. W ich przypadku objawy choroby pojawiają się po kontakcie z substancją, która jest podobna do pierwotnie uczulającego alergenu. Przykładowo, u osoby z uczuleniem na pyłki brzozy reakcja alergiczna może wystąpić również po zjedzeniu jabłka, orzecha laskowego lub włoskiego czy kiwi.
Kalendarz pylenia dla alergików – alergia wiosenna
W poszczególnych miesiącach za objawy pyłkowicy odpowiedzialne są inne substancje uczulające. Sezon alergiczny zaczyna się od kwitnienia leszczyny. Jej pyłek zazwyczaj pojawia się w powietrzu na przełomie lutego i marca. W marcu i kwietniu pylą olchy, brzozy czy topole. W maju mamy do czynienia z intensywnym pyleniem dębu i grabu. Pyłki traw i zbóż są obecne w powietrzu od maja do lipca. Potem kwitną chwasty.
Jakie są objawy alergii wiosennej?
Typowym objawem uczulenia na pyłki roślin jest alergiczny nieżyt nosa (tzw. katar sienny). Charakteryzuje się on wodnistą lub gęstą śluzową wydzieliną z nosa. Może jej towarzyszyć uczucie blokady nosa, świąd nosa oraz spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła. U niektórych alergików pojawiają się też problemy z rozpoznawaniem zapachów, a nawet utrata węchu. O alergii wiosennej świadczy również łzawienie, przekrwienie, swędzenie i obrzęk spojówek.
Do najczęstszych objawów reakcji krzyżowej zaliczamy tzw. zespół alergii jamy ustnej (ang. oral allergy syndrome – OAS). Do jego przejawów należy obrzęk i swędzenie warg, języka, podniebienia czy chrypka. Czasem występują poważniejsze objawy alergii pokarmowej, takie jak np.:
- nudności;
- wymioty;
W rzadkich przypadkach alergiczna reakcja krzyżowa może prowadzić do wstrząsu anafilaktycznego, który potencjalnie zagraża życiu.
Na czym polega diagnostyka wiosennej alergii?
Pyłkowica cechuje się charakterystycznymi objawami nawracającymi co roku o podobnej porze. Dzięki badaniom dodatkowym uzyskamy informacje, na jakie konkretnie alergeny jesteśmy uczuleni. Powszechnymi metodami badań alergologicznych są punktowe testy skórne i testy z krwi. Obecnie można się również poddać testom molekularnym, które określają konkretne molekuły (składowe alergenów) powodujące uczulenie. W skomplikowanych przypadkach stosowane są również inne metody. W ramach diagnostyki alergii zalecane jest też badanie w kierunku astmy.
Jak leczyć alergię wiosenną?
Przy leczeniu alergicznego nieżytu nosa przepisywane są zazwyczaj glikokortykosteroidy donosowe (beklometazon, budezonid, flutykazon czy mometazon). Lekarze zalecają również doustne leki przeciwhistaminowe (np. bilastynę, cetyryzynę, desloratadynę, lewocetyryzynę, feksofenadynę, loratadynę lub rupatadyn). Do preparatów przeciwalergicznych zaliczamy także leki przeciwleukotrienowe i kromony. U niektórych alergików rekomendowane są także środki obkurczające naczynia błony śluzowej nosa. Przy alergicznym zapaleniu spojówek zazwyczaj proponuje się krople z lekiem przeciwhistaminowym lub kromonem.
Lekarz alergolog może również zalecić immunoterapię swoistą (tzw. odczulanie), polegające na wielokrotnym podawaniu stopniowo zwiększanych dawek szczepionki alergenowej. Ta forma terapii prowadzi do zmniejszenia lub wyeliminowania objawów alergii.
Jak sobie radzić z alergią na pyłki?
Alergicy mają niewielkie szanse na całkowite uniknięcie uczulających pyłków. Wiatr przenosi je bowiem na duże odległości. Dlatego uczuleniowcy są narażeni na alergeny poza lasami, łąkami czy innymi obszarami zielonymi. Do życia z pyłkowicą należy się zatem przygotować, przede wszystkim dbając o jakość powietrza, jakim oddychamy.
W okresie pylenia roślin alergicy powinni ograniczyć wietrzenie mieszkań oraz pomieszczeń, w których przebywają. Rozwiązaniem jest też zaopatrzenie się w profesjonalny oczyszczacz powietrza. Jeżeli bardzo zależy nam na przewietrzeniu mieszkania, należy to robić zaraz po deszczu, bo w powietrzu na zewnątrz jest wówczas mniej pyłków. Ponadto osoby z alergią nie powinny suszyć prania poza domem, aby pyłki nie osiadały na ubraniach czy pościeli.
Domowe sposoby na alergię wiosenną
Domowym sposobem na alergię wiosenną jest oczyszczanie oczu i nosa. Alergicy mogą przemywać spojówki roztworem soli fizjologicznej w ampułkach. Przy oczyszczaniu nosa i zatok sprawdzają się preparaty wody morskiej w sprayu. Mitem jest natomiast przekonanie o rzekomym dobroczynnym wpływie wapna na alergię. Preparaty z wapnem nie tylko nie łagodzą objawów uczulenia na pyłki, ale mogą osłabiać działanie innych leków.
Nie ma też dowodów naukowych na skuteczność ziół w łagodzeniu objawów alergii wiosennej. Dlatego, zanim sięgniemy po ziołowe preparaty, należy potwierdzić ich stosowanie z lekarzem alergologiem. Niektóre zioła mają właściwości uczulające, co grozi osiągnięciem efektu przeciwnego do oczekiwań, a czasem wręcz pogorszeniem stanu zdrowia.
- Konsultacja odpłatna z Internistą jeżeli masz objawy przeziębienia TUTAJ
- Konsultacja z Alergologiem online, jeżeli masz objawy alergii wiosennej TUTAJ
- Strona Ministerstwa Zdrowia: Dla Zdrowia Polaków
