Niedrożność jelit – objawy, badania i leczenie

Jakie są najczęstsze przyczyny skrętu kiszek?

Wśród głównych powodów wymienia się wrodzone wady anatomiczne, zrosty pooperacyjne i ostre choroby zapalne układu pokarmowego.

Ponadto skręt jelit może być spowodowany przepukliną wewnętrzną lub zewnętrzną, np. wpadnięciem narządu do worka przepuklinowego lub kieszeni otrzewnej. Nierzadko dochodzi do niego w wyniku nowotworu lub choroby Leśniowskiego-Crohna. Czasami stwierdza się go u kobiet w ciąży.

Warto również wspomnieć o czynnikach związanych z perystaltyką jelit, takich jak zaparcia, choroba Hirschsprunga, cukrzyca, stosowanie opioidów lub leków przeciwcholinergicznych.

Aby zmniejszyć ryzyko niedrożności, należy wprowadzić zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną. Stan wymaga pilnej interwencji chirurgicznej, ponieważ może prowadzić do martwicy i perforacji jelita.

Niedrożność jelit – diagnostyka

Dokładny wywiad medyczny i badanie fizykalne są niezbędne do postawienia trafnej diagnozy. Specjalista zwraca uwagę na charakter bólu brzucha, występowanie wzdęć i dźwięków jelitowych, a także ewentualny brak stolca. Ponadto lekarz analizuje czynniki ryzyka, takie jak przebyte operacje jamy brzusznej, urazy, choroby nowotworowe, czy infekcje. Podczas badania fizykalnego ocenia natomiast perystaltykę jelit, napięte obszary i tkliwość. Następnie pacjent zostanie skierowany na RTG jamy brzusznej w projekcjach stojących i tomografię komputerową.

W niektórych przypadkach wykonuje się USG jamy brzusznej, choć jego użyteczność ogranicza obecność gazu. Z kolei badania laboratoryjne (morfologia krwi, elektrolity i markery stanu zapalnego) dostarczają cennych informacji o ogólnym stanie zdrowia pacjenta. W ten sposób można wykryć ewentualne zaburzenia równowagi elektrolitowej, spowodowane odwodnieniem. Analizując informacje zebrane podczas wywiadu, badania fizykalnego i badań laboratoryjnych, specjalista nie tylko rozpozna zapchane jelito, ale również ustali przyczynę, co umożliwia wdrożenie skutecznego leczenia.

Jakie są objawy niedrożności jelit?

Dolegliwości zależą od miejsca i stopnia zablokowania przewodu pokarmowego. Jednym z głównych symptomów jest silny, kolkowy ból brzucha, przybierający często charakter napadowy. Przepływowi treści pokarmowej towarzyszą znaczne wzdęcia i uczucie pełności. Pacjenci zazwyczaj doświadczają nudności i wymiotów (nawet żółciowych lub zielonkawych, ponieważ zawartość jelit nie może swobodnie przemieścić się dalej). Do charakterystycznych objawów zaliczamy także:

niemożność oddawania gazów i stolca, co wskazuje na całkowitą lub niemal całkowitą blokadę,

odwodnienie, o czym świadczy suchość w ustach, osłabienie, przyspieszone bicie serca i zawroty głowy,

pogorszenie ogólnego stanu zdrowia.

Wspomniane dolegliwości wymagają pilnej interwencji medycznej.

Zatrzymanie gazów w brzuchu prowadzi do nagromadzenia się powietrza, co skutkuje uczuciem pełności i wzdęciami. Nadmierne rozciągnięcie ścian jelit powoduje bolesne skurcze brzucha. W skrajnych przypadkach dochodzi do spowolnienia perystaltyki jelit i problemów z trawieniem. Nie powinniśmy więc lekceważyć żadnych dolegliwości wskazujących na zapchane jelito.

Zrosty na jelicie – na czym polega leczenie?

Sposób postępowania zależy od nasilenia objawów i ewentualnych powikłań. Przy łagodnych dolegliwościach zaleca się leczenie zachowawcze. Polega ono na wprowadzeniu diety bogatej w błonnik i regularnej aktywności fizycznej. Należy również pamiętać o odpowiednim nawodnieniu. W razie potrzeby można przyjmować środki przeciwbólowe, unikając przy tym opioidów.

Jeśli zrosty na jelicie powodują silny ból, lekarz najprawdopodobniej skieruje pacjenta na laparoskopię lub laparotomię. Istnieje jednak ryzyko ich nawrotu. W niektórych przypadkach dochodzi także do zakażenia, krwawienia lub uszkodzenia narządów. Po zabiegu może wystąpić tymczasowa niedrożność porażenna. Wczesne uruchomienie pacjenta pomaga w przywróceniu perystaltyki jelit.