Intubacja – na czym polega i kiedy się ją stosuje?

Intubacja pacjenta – co to znaczy?

Intubacja dotchawicza polega na wprowadzeniu elastycznej rurki do tchawicy przez nos lub usta. Procedura zapewnia drożność dróg oddechowych, stosuje się ją w przypadku ostrej niewydolności oddechowej. Wspomniana metoda zapewnia swobodny dostęp do tchawicy. Z drugiej strony może podrażniać gardło i utrudnia komunikację z pacjentem. Do głównych wskazań zalicza się także:

niedrożność dróg oddechowych wynikającą z urazu, obecności ciała obcego lub obrzęku,

znieczulenie ogólne – umożliwia wentylację mechaniczną,

ochronę przed aspiracją treści żołądkowej w przypadku refluksu lub wymiotów,

ciężkie urazy głowy i szyi obarczone ryzykiem obrzęku dróg oddechowych,

zatrucie substancjami skutkujące depresją oddechową (zmniejszenie częstości oddychania i spłycenie oddechów).

Intubacja jest obarczona ryzykiem powikłań. Niekiedy dochodzi do uszkodzenia zębów, tchawicy i błony śluzowej jamy ustnej. Z kolei stymulacja nerwu błędnego może prowadzić do bradykardii (spowolnienie akcji serca – mniej niż 60 uderzeń na minutę) lub tachykardii (przyspieszenie akcji serca powyżej 100 uderzeń na minutę).

Intubacja dotchawicza – przeciwwskazania

Intubacja ratuje życie, dlatego nie ma absolutnych przeciwwskazań w sytuacjach nagłych. W innych okolicznościach istnieją pewne trudności, które skłaniają do zastosowania innych metod zabezpieczania dróg oddechowych. Do względnych przeciwwskazań zaliczamy:

wady anatomiczne dróg oddechowych (zespół Pierre’a Robina, makrosomia żuchwowo-twarzowa),

urazy czaszki z deformacjami,

wąskie drogi oddechowe spowodowane rozległym obrzękiem,

krwawienie w obrębie górnych dróg oddechowych,

unieruchomienie szyi w kołnierzu ortopedycznym,

uszkodzenie kręgosłupa szyjnego,

choroby przewlekłe ograniczające ruchomość stawów międzykręgowych (np. reumatoidalne zapalenie stawów),

guzy krtani, tchawicy lub gardła,

ciała obce w drogach oddechowych, które mogą się przesunąć lub pogłębić niedrożność podczas próby intubacji,

zaawansowane zapalenie nagłośni, ropień okołomigdałkowy lub zagardłowy (ze względu na ryzyko rozprzestrzenienia się bakterii).

Jak przebiega intubacja dotchawicza?

Rurka w gardle jest wykonana z tworzywa sztucznego, w przypadku kobiet zazwyczaj ma średnicę 7,5-8,5 mm, a u mężczyzn – 8-9,5 mm. Na końcu najczęściej znajduje się balonik kontrolny i mankiet uszczelniający, które gwarantują stabilne zamocowanie w tchawicy. Wprowadza się ją przy pomocy laryngoskopu, składającego się z łopatki i rękojeści. W ten sposób można dokładnie obejrzeć gardło i wsunąć delikatnie rurkę. Co ważne, jej koniec powinien znajdować się powyżej rozwidlenia tchawicy. W trudnych przypadkach stosuje się prowadnicę Bougie, wykonaną z elastycznego materiału. To sprawia, że można nią łatwo manipulować, ale jednocześnie zachowuje kształt podczas wprowadzania do tchawicy. Prowadnica wyróżnia się zakrzywioną końcówką, która ułatwia wprowadzenie do przez struny głosowe. Charakterystycznym elementem jest podziałka, umożliwiająca dokładną ocenę głębokości wprowadzenia rurki. Na koniec blokuje się przewód w tchawicy, co zapobiega jego przesuwaniu. W tym celu wypełnia się strzykawką wspomniany wcześniej balonik.

Jak wygląda intubacja przez nos?

Po pierwsze pacjenta umieszcza się w odpowiedniej pozycji, zazwyczaj leżącej z głową delikatnie odchyloną. Jeśli sytuacja kliniczna na to pozwala, stosuje się sedację. Polega ona na podaniu środków uspokajających, co pozwala zminimalizować odruchy obronne. Taką metodę stosuje się zazwyczaj u noworodków lub u pacjentów zakwalifikowanych do operacji w obrębie jamy nosowo-gardłowej. Należy zaznaczyć, że dobrze wykonana intubacja może prowadzić do tymczasowego bólu gardła i obrzęku krtani. Nie zagraża to zdrowiu pacjenta.