Rumień wielopostaciowy – przyczyny, objawy i leczenie

Jakie są najczęstsze przyczyny rumienia wysiękowego?

Specjaliści wskazują następujące czynniki ryzyka:

infekcję bakteryjną (zazwyczaj Mycoplasma pneumonie, powodujące ostre zapalenie oskrzeli i zapalenie górnych dróg oddechowych),

infekcję wirusową (głównie wirus HCV (wirus opryszczki)),

niektóre leki (długotrwałe stosowanie sulfonamidów, harbituranów, czy salicylanów),

zaburzenia systemu odporności,

środki chemiczne.

Należy jednak podkreślić, że nie zawsze da się ustalić przyczynę schorzenia.

Jak wygląda rumień wielopostaciowy?

Do typowych objawów zaliczamy obrączkowate zmiany rumieniowe przypominające tarczę strzelniczą. Wykwity praktycznie zawsze pojawiają się na stronie grzbietowej rąk, niekiedy występują też na twarzy, szyi, ramionach i stopach. U dzieci i osób starszych można je również zaobserwować na tułowiu. W niektórych przypadkach zlewają się i przybierają różne kształty. W ciężkim stadium rumień z pęcherzykami rozwija się też w okolicach intymnych, w jamie ustnej, czy w obrębie spojówek.

Wyróżniamy następujące rodzaje rumienia wysiękowego wielopostaciowego:

mniejszy – wykwity występują tylko na skórze, wykazują tendencję do zlewania się ze sobą,

większy – zmiany rumieniowo-obrzękowe zajmują nie tylko skórę, lecz także błony śluzowe. To ciężka postać schorzenia, która może nawet zagrażać życiu.

Jak rozpoznaje się rumień wysiękowy wielopostaciowy? Jeśli zauważyliśmy niepokojące wykwity, umówmy się do lekarza rodzinnego. Po przeprowadzeniu wywiadu i dokładnym zbadaniu skóry postawi diagnozę.

Rumień wielopostaciowy – typy

Postać zwykła (łagodna) – zwykle ma podłoże bakteryjne lub wirusowe. Objawia się sino-czerwonymi pierścieniami, na których często pojawiają się pęcherzyki. Zazwyczaj rozwijają się na dłoniach, ramionach, podudziach i w okolicach ust. Z czasem stają się brązowe i samoistnie mijają po 1-2 tygodniach.

Zespół Stevena-Johnsona – pojawia się w ciągu 1-4 tygodni od zadziałania czynnika w postaci zakażenia lub leku. Zmiany występują przede wszystkim na spojówkach, narządach płciowych i błonie śluzowej jamy ustnej. Po pewnym czasie pęcherzyki przekształcają się w strupy krwotoczne lub nadżerki. Może im towarzyszyć wysoka gorączka, ból mięśni i stawów.

Zespół Lyella, znany również jako toksyczna nekroliza naskórka – to najcięższa postać rumienia wielopostaciowego. Zwykle pojawia się w ciągu 3 dni-3 tygodni od zażycia leku. Rumieniowo-pęcherzowe zmiany występują na skórze i błonach śluzowych, przy czym wyraźnie odznaczają się od naskórka. Z biegiem czasu pęcherze zaczynają się ze sobą zlewać, a skóra łuszczy się i boli. U niektórych pacjentów stwierdza się odwodnienie i zaburzenia elektrolitowe. Leczenie wymaga hospitalizacji, ponieważ wspomniana postać rumienia wiąże się ze śmiertelnymi powikłaniami.

Na czym polega leczenie rumienia wysiękowego wielopostaciowego?

Leczenie rumienia wysiękowego o łagodnym przebiegu ma charakter przyczynowy i objawowy. W większości przypadków stosuje się zimne okłady i preparaty przeciwhistaminowe (dostępne w postaci tabletek, sprayu do nosa, czy syropu). Niekiedy farmakoterapia obejmuje przyjmowanie sterydów, nie mają jednak udokumentowanego działania, dodatkowo istnieje ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego. Jeśli dojdzie do nadkażenia, wprowadza się środki przeciwgrzybicze i przeciwbakteryjne.

Łagodna postać rumienia ustępuje samoistnie w ciągu 2-4 tygodni, natomiast ciężka odmiana zazwyczaj wymaga hospitalizacji. W przypadku zespołu toksycznej nekrolizy naskórka należy natychmiast odstawić lek, który spowodował objawy. Pacjentowi podaje się koloidy lub krystaloidy – płynoterapia dożylna – i kroplówki elektrolitowej. Leczenie polega również na stosowaniu inhibitorów pompy protonowej i opatrunków antyseptycznych. Ważną rolę odgrywa także profilaktyka przeciwzakrzepowa.