Wodnisty katar – przyczyny i objawy
Wodnisty katar i kichanie są objawami, z którymi zetknął się każdy z nas. Lejący katar może mieć zarówno charakter alergiczny, jak i niealergiczny. Ten pierwszy zwany jest fachowo alergicznym nieżytem nosa, a drugi – naczynioruchowym lub idiopatycznym (czyli o nieznanej przyczynie) nieżytem nosa. Przedłużające się dolegliwości, zmiana barwy wydzieliny lub wodnisty katar z jednej dziurki nosa wymagają konsultacji z lekarzem. Dowiedz się więcej.
Przyczyny wodnistego kataru niealergicznego
Wodnisty katar niealergiczny zwykle jest spowodowany przewlekłą chorobą niezapalną, która powoduje poszerzenie naczyń krwionośnych jamy nosowej. W efekcie następuje obrzęk błony śluzowej i pojawia się nadmiar wydzieliny, która znajduje ujście w postaci kataru.
Jeśli wodnistemu katarowi towarzyszy stan podgorączkowy lub niewysoka gorączka oraz kaszel i ból lub drapanie w gardle, przyczyną jest prawdopodobnie łagodna infekcja wirusowa, czyli przeziębienie. Objawy te zazwyczaj ustępują samoistnie po krótkim czasie.
Istnieje również wiele innych czynników, które mogą podrażnić błonę śluzową nosa i wywołać ten rodzaj cieknącego kataru.
Do najczęściej spotykanych należą:
- zbyt suche powietrze;
- nagłe zmiany temperatury otoczenia lub ciśnienia atmosferycznego;
- dym tytoniowy;
- spaliny;
- niektóre zapachy, np. pikantnych potraw.
Przyczyną cieknącego nosa mogą być również czynniki hormonalne. Dlatego na lejący katar skarżą się kobiety w ciąży, a także młodzież w wieku dojrzewania.
Dolegliwość może być też działaniem niepożądanym przy zażywaniu niektórych leków, np. kwasu acetylosalicylowego, chloropromazyny czy tzw. inhibitorów konwertazy angiotensyny. Powodem wodnistego kataru bywa także zbyt długie zażywanie wybranych leków donosowych, których czas stosowania nie powinien przekraczać tygodnia.
Czym charakteryzuje się cieknący katar niealergiczny?
Wodnisty katar niealergiczny występuje przez cały rok. Wiosną i jesienią obserwowany jest wzrost liczby jego przypadków, co wynika ze zmian temperatury, ciśnienia i wilgotności powietrza w tych porach roku.
Do charakterystycznych objawów towarzyszących cieknącemu nosowi zaliczane są:
- uczucie zatkania nosa;
- wodnista, zwykle bezbarwna wydzielina;
- częste kichanie.
Na czym polega diagnostyka kataru niealergicznego?
Podczas konsultacji lekarskiej specjalista przeprowadza badanie fizykalne i wywiad medyczny. W trakcie tego ostatniego zbiera m.in. informacje na temat okoliczności wystąpienia kataru, a także warunków panujących w mieszkaniu i pracy, które mogły mieć wpływ na podrażnienie błony śluzowej nosa. Czasami może okazać się konieczne wykonanie testów alergicznych czy morfologii krwi.
Jak wygląda leczenie kataru niealergicznego?
Leczenie wodnistego kataru polega przede wszystkim na unikaniu kontaktu z substancjami, które go wywołują. Niekiedy zalecana jest zmiana diety, stylu życia (np. rzucenie palenia), a czasem nawet wykonywanej pracy. Aby załagodzić dokuczliwe objawy wodnistego kataru, lekarz może polecić donosowe stosowanie roztworów soli morskiej, leki przeciwhistaminowe albo glikokortykosteroidy.
Jakie powikłania wywołuje wodnisty katar?
Długotrwale cieknący nos prowadzi niekiedy do powikłań. Jednym z najpoważniejszych z nich jest zapalenie zatok przynosowych. Ponadto przewlekły katar może być powodem zapalenia ucha środkowego (w wyniku obrzęku błony śluzowej nosa następuje zatkanie tzw. trąbki Eustachiusza, czyli przewodu łączącego ucho środkowe z nosem). Inną dolegliwością wywołaną przez cieknący katar bywa upośledzenie węchu.
Kiedy z wodnistym katarem i kichaniem zgłosić się do lekarza?
Jeżeli wodnista wydzielina z nosa utrzymuje się dłużej niż tydzień lub gdy zmienia barwę na żółtawą bądź zielonkawą może to oznaczać, że infekcja wirusowa przeszła w infekcję bakteryjną. Należy wówczas skontaktować się z lekarzem, który podejmie decyzję o ewentualnym przepisaniu antybiotykoterapii.
Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na wodnisty katar z jednej dziurki nosa, zwłaszcza jeżeli wcześniej doznaliśmy urazu głowy. Taką sytuację trzeba niezwłocznie zgłosić lekarzowi.
Czym jest alergia?
Objawy alergiczne są skutkiem nadmiernej nieprawidłowej reakcji układu odpornościowego alergika. Wynika ona z kontaktu z alergenem (np. pyłkiem roślin), który u osób zdrowych nie wywołuje takiego efektu. Organizm zaczyna zwalczać alergen, co wywołuje stan zapalny błony śluzowej nosa i alergiczny nieżyt nosa. Może on występować okresowo (jest to tzw. katar sienny) lub całorocznie.
Co cechuje wodnisty katar alergiczny?
Alergiczny nieżyt nosa najczęściej charakteryzują:
- wodnista wydzielina;
- natężone kichanie;
- uczucie zatkanego nosa;
- spływanie wydzieliny po tylnej stronie gardła;
- swędzenie nosa i/lub oczu.
Oprócz wycieku wody z nosa, alergia może dodatkowo objawiać się m.in. zaczerwienieniem oczu lub opuchnięciem powiek czy zmianami skórnymi.
Diagnostyka i leczenie alergicznego nieżytu nosa
Aby potwierdzić alergię i określić jej przyczyny, niezbędne jest poddanie się testom alergicznym. Uczulające alergeny są zwykle rozpoznawane na podstawie testów skórnych lub badania próbki krwi.
Leczenie kataru alergicznego sprowadza się do unikania alergenów, a także do stosowaniu leków przeciwalergicznych. Najczęściej są to doustne leki przeciwhistaminowe oraz donosowe glikokortykosteroidy.
W niektórych przypadkach lekarz alergolog może zalecić immunoterapię swoistą, czyli tzw. odczulanie. Polega ono na podskórnym podawaniu stopniowo rosnącej dawki alergenu, tak aby przyzwyczaić do niego organizm. Prowadzi to do zmniejszenia lub zniesienia objawów alergii.
Dodatkowe informacje:
- Konsultacja odpłatna z Internistą jeżeli masz objawy przeziębienia TUTAJ
- Strona Ministerstwa Zdrowia: Dla Zdrowia Polaków
