Zaburzenia hormonalne: Jakie są objawy i jak diagnozować problemy endokrynologiczne?

Choroby hormonalne – przyczyny

Zaburzenia hormonalne dotyczą zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Mogą mieć podłoże autoimmunologiczne, co oznacza, że układ odpornościowy zaczyna traktować własne tkanki jako obce, w związku z tym stara się je zniszczyć. Do częstych przyczyn nierównowagi hormonalnej zaliczamy także:

uwarunkowania genetyczne,

przewlekły stres,

infekcje,

choroby nowotworowe,

niektóre leki,

złą dietę.

Przykłady zaburzeń hormonalnych – lista

W zależności od tego, który gruczoł funkcjonuje nieprawidłowo, wyróżniamy następujące rodzaje zaburzeń hormonalnych:

Choroba Addisona – nadnercza nie produkują wystarczającej ilości aldosteronu i kortyzolu. Obserwuje się następujące objawy: zmęczenie, spadek masy ciała, męczliwość, nudności, bóle mięśniowo-stawowe, luźne stolce. Diagnostyka obejmuje wywiad lekarski i badanie fizykalne. Oprócz tego należy wykonać morfologię i oznaczyć stężenie glukozy, elektrolitów, mocznika, kreatyniny. Specjalista zleci badanie w kierunku przeciwciał przeciwnadnerczowych.

Zespół Cushinga – zespół objawów związanych z długotrwale podwyższonym poziomem kortyzolu, zwanym hormonem stresu. Do najczęstszych symptomów zaliczamy: przyrost masy ciała, wzmożone pragnienie i apetyt, wielomocz, podwyższony poziom glukozy we krwi, osłabienie siły mięśniowej. Aby postawić diagnozę, wykonuje się badania laboratoryjne (w tym morfologię krwi, lipidogram, stężenie glukozy, wapnia, fosforu, kortyzolu i hormonu adrenokortykotropowego). Ponadto specjalista może skierować pacjenta na densytometrię kości, RTG klatki piersiowej, tomografię komputerową i rezonans magnetyczny.

Nadczynność tarczycy – gruczoł produkuje zbyt dużą ilość trijodotyroniny (FT3) i tyroksyny (FT4), co skutkuje utratą wagi, nerwowością, nadmierną potliwością i szybkim biciem serca. Aby ją rozpoznać, należy oznaczyć poziom hormonów tarczycy.

Niedoczynność tarczycy – gruczoł tarczowy nie produkuje wystarczającej ilości hormonów, co prowadzi do suchości skóry, zaparć, depresji, ciągłego uczucia zmęczenia, mniejszej tolerancji wysiłku i przyrosty masy ciała. Do postawienia diagnozy niezbędne jest oznaczenie stężenia hormonów tarczycy.

Cukrzyca – związana z niewystarczającą produkcją insuliny lub nieodpowiednią reakcją na hormon. Może się objawiać wzmożonym pragnieniem, uczuciem suchości w jamie ustnej, częstomoczem, osłabieniem, chudnięciem, nadmiernym apetytem. Jak rozpoznaje się cukrzycę? W pierwszej kolejności oznacza się poziom glukozy na czczo, a w przypadku wystąpienia nieprawidłowości, pacjenta kieruje się na doustny test obciążenia glukozą.

Zaburzenia hormonalne – objawy i leczenie

Dolegliwości zależą od tego, który gruczoł pracuje nieprawidłowo. Niektóre choroby hormonalne nie powodują swoistych objawów, co utrudnia postawienie diagnozy. Jeśli stwierdzamy u siebie objawy zaburzeń hormonalnych, umówmy się do endokrynologa. Specjalista przeprowadzi wywiad i zleci niezbędne badania, aby ustalić przyczynę dolegliwości. Po postawieniu diagnozy wdroży leczenie farmakologiczne, przywracające równowagę hormonalną. Oprócz tego pacjent powinien wprowadzić zdrową dietę, a także ograniczyć używki i sytuacje stresowe.

Wśród najczęściej zgłaszanych symptomów wymienia się:

przyrost wagi,

zaparcia lub biegunki,

hirsutyzm (nadmierne owłosienie u kobiet),

zaburzenia snu,

spadek libido,

nieregularne lub bolesne miesiączki,

wahania nastrojów,

suchość skóry,

nasilający się trądzik,

przerzedzenie lub utrata włosów,

wahania wagi,

niepłodność.

Niektóre zaburzenia hormonalne da się wyleczyć, ale w większości przypadków terapia trwa przez całe życie. W przypadku niedoczynności stosuje się leki doustne lub w formie zastrzyków. Dzięki temu można uzupełnić poziom hormonów w organizmie. Leczenie nadczynności zależy od przyczyny i przebiegu choroby.