Tracheotomia i konikotomia – intubacja

Prawidłowe funkcjonowanie dróg oddechowych ma kluczowe znaczenie dla ludzkiego życia. Czasami jednak dochodzi do ich niedrożności, przez co konieczne jest wprowadzenie specjalnej, metalowej rurki. Na czym polega tracheotomia? Jak wygląda życie po zabiegu?

Czym jest tracheotomia?

W trakcie tracheotomii lekarz otwiera przednią ścianę tchawicy, a następnie wkłada odpowiednią rurkę do dróg oddechowych w celu zapewnienia przepływu powietrza do płuc. Zabieg ten wykonuje się u pacjentów z urazami twarzy, mózgu, czy też nowotworem. Tracheotomia jest też niezbędnym zabiegiem u niektórych osób, zmagających się z problemami układu oddechowego, np. astmą. Pierwszy etap zabiegu to wykonanie nacięcia krtani. Następnie przechodzi się do mięśni powierzchownych szyi i mięśni podgnykowych w celu odsłonięcia gruczołu tarczowego. Przecina się go wraz z jedną z chrząstek tchawicy, a potem wprowadzana jest specjalna rurka. Należy także zabezpieczyć tarczycę, by ograniczyć ryzyko wykrwawienia się pacjenta. Rurka tracheostomijna wykonana jest zazwyczaj z tworzywa sztucznego bądź metalu.

Powikłania po tracheotomii

Choć tracheotomia wielu pacjentom ratuje życie, mogą wystąpić różnorodne skutki uboczne. Bezpośrednio po wprowadzeniu rurki istnieje ryzyko powstania odmy opłucnowej oraz uszkodzenia naczyń w obrębie krtani. W późniejszym etapie może dojść do krwawienia, a nawet zwężenia tchawicy. Osoby po tracheotomii bardzo często mają problemem z mówieniem.

Tracheotomia jako pierwsza pomoc

Tracheotomia może być zabiegiem planowanym wcześniej przez lekarza, po wykonaniu dodatkowych badań, np. krzepliwości krwi. Nierzadko wykonuje się ją jednak w celu ratowania ludzkiego życia. Tracheotomia jako pierwsza pomoc stosowana jest u pacjentów, jeśli doszło do poważnego uszkodzenia dróg oddechowych, a co za tym idzie – zablokowania ich drożności. W grupie ryzyka znajdują się osoby, cierpiące m.in. na astmę bądź mukowiscydozę. Wiele osób mylnie uważa, że tracheotomię można wykonać samodzielnie, za pomocą długopisu, zapobiegając tym samym ryzyku uduszenia innej osoby. Nie jest to prawda. Tracheotomię powinien wykonać profesjonalny laryngolog na sali operacyjnej.

Życie po tracheotomii

Życie z rurką w tchawicy z pewnością nie jest przyjemne, jednak można sobie z tym poradzić. Najważniejsza zasada to unikanie czynników chorobowych. Niedrożność płuc to poważne schorzenie, dlatego należy zachować szczególną ostrożność i stosować się do wszystkich zaleceń lekarza. Warto również pamiętać o regularnym usuwaniu wydzieliny, powstającej na skutek niedostatecznego nawilżenia błony śluzowej. Pacjenci z rurką tracheotomijną nie powinni natomiast palić papierosów i pić alkoholu. Źródłem nawodnienia powinna być przede wszystkim czysta woda.

Życie po tracheotomii – spożywanie posiłków

Jak jeść po tracheotomii? Faktycznie, może wydawać się to problematyczne i dieta pacjentów opiera się przede wszystkim na lekkostrawnych, rozdrobnionych posiłkach. Nie powinni oni także pić napojów gazowanych. Wiele osób po tracheotomii odczuwa ból w trakcie połykania, dlatego w przypadku wystąpienia dyskomfortu w trakcie jedzenia warto porozmawiać z lekarzem prowadzącym.

Życie po tracheotomii – o czym jeszcze należy pamiętać?

Rurka tracheostomijna wymaga regularnego czyszczenia, a sam otwór w gardle odpowiedniej higieny. Stosując się do zaleceń lekarza, można uniknąć ryzyka ponownego wystąpienia niedrożności płuc. Optymalnym rozwiązaniem jest codzienna pomoc pacjentowi, udzielana przez rodzinę. Można również skorzystać ze wsparcia profesjonalnego personelu medycznego.

Czym jest konikotomia?

Stosuje się ją u pacjentów, których nie można intubować, czyli zapewnić drożności układu oddechowego poprzez wprowadzenie do tchawicy rurki. Konikotomia to zabieg podobny do tracheotomii, jednak wykonuje się go zazwyczaj w nagłych przypadkach. Polega on na nacięciu błony pierścienno-tarczowej i wprowadzeniu rurki. Dzięki konikotomii do płuc może docierać optymalna ilość tlenu, co jest niezwykle istotne dla uzyskania drożności dróg oddechowych. Zabieg ten bardzo często wykonują służby ratownictwa medycznego. Wiele osób myli konikotomię z tracheotomią. Pierwszy z tych zabiegów jest łatwiejszy, jednak nie należy wykonywać go na własną rękę.

Ile trzeba nosić rurkę tracheostomijną?

Wszystko zależy od podejścia pacjenta, przyczyny problemu i wdrożonego przez specjalistę leczenia. Tracheotomia jest zabiegiem odwracalnym i jeśli dojdzie do polepszenia stanu dróg oddechowych, wówczas usuwa się rurkę. Nie należy jednak zapominać o zdrowym stylu życia. W przeciwnym razie istnieje spore ryzyko, że niedrożność płuc ponownie wystąpi. 

Tracheotomia to poważny zabieg, który powinien być wykonywany przez doświadczonego specjalistę. Warto również pamiętać, by stosować się do wszystkich zaleceń lekarza. Pozwoli to na ograniczenie ryzyka wystąpienia skutków ubocznych tracheotomii.

Dodatkowe informacje:

• Konsultacja odpłatna z Internistą jeżeli masz objawy przeziębienia TUTAJ
• Strona Ministerstwa Zdrowia: Dla Zdrowia Polaków