Rak przełyku – co go powoduje? Objawy, diagnozowanie i leczenie

lip 13, 2024 | Gastrologia

Wiele osób zamiennie używa pojęć nowotwór i rak, nie zdając sobie sprawy, że pomiędzy nimi jest pewna, zasadnicza różnica. Niewątpliwie patologiczne komórki, niezależnie od swojego podłoża, są poważnym zagrożeniem dla życia człowieka, dlatego wymagają podjęcia natychmiastowego leczenia. Nowotworem określa się patologiczne komórki o charakterze łagodnym lub złośliwym. Rak pochodzi natomiast jedynie z tkanki nabłonkowej. Warto również pamiętać, że nie każdy nowotwór tworzy skupiska komórek określane jako guzy (np. białaczka). W przypadku przełyku uszkodzeniu ulega nabłonek płaski albo gruczołowy, dlatego termin rak jest jak najbardziej prawidłowy.

Czym jest rak przełyku?

Rak przełyku to nowotwór złośliwy, który wymaga zaawansowanego leczenia ze względu na zdolność do tworzenia odległych przerzutów i bezpośrednie zagrożenie życia pacjenta. Nowotwór atakuje nabłonek płaski bądź gruczołowy, a głównym objawem jest tzw. dysfagia. W najprostszym ujęciu oznacza ona problem z przełykaniem pokarmu. Może to dotyczyć treści stałych, płynnych i rozdrobnionych. Osoby z zaawansowanym rakiem przełyku mają poważne trudności z całkowitym połykaniem – nie tylko pokarmu, ale i napojów. Stan ten określany jest jako afagia.

Zdrowy człowiek potrafi bez problemu przeżuć i połknąć pokarm, który przez przełyk przedostaje się do żołądka, gdzie przechodzi przez kolejne etapy trawienia. U osób z dysfagią proces ten zostaje znacząco zaburzony. W trakcie połykania pokarmu pojawiają się: kaszel, odruchy wymiotne, kichanie i łzawienie. Chory odczuwa również silny ból i pomimo prób nie udaje mu się popchnąć jedzenia do przełyku.

Objawy raka przełyku

Osłabienie systemu odpornościowego często ma wpływ na cały organizm. W przypadku raka przełyku może zatem dojść do utraty masy ciała i ogólnego osłabienia. U niektórych pacjentów objawy raka przełyku obejmują również: kaszel, duszności, chrypa i czkawka. Jeśli znacznemu powiększeniu uległy węzły chłonne (na szyi i w okolicach obojczyka), wówczas rak przełyku znajduje się w zaawansowanym stadium rozwoju.

Nowotwór przełyku – rodzaje

Najczęstszą odmianą tego schorzenia jest rak płaskonabłonkowy przełyku, jednak coraz więcej pacjentów cierpi na gruczolakoraka. Najrzadsze postacie to nowotwór śluzowonaskórkowy i torbielowatogruczołowy. Patologiczne komórki rozwijają się przy wejściu do przełyku, w miejscu rozwidlenia tchawicy albo przy przejściu przez rozwór przepony.

Przyczyny guza przełyku

Przyczyny patologicznych zmian są bardzo zróżnicowane, tak, jak w przypadku każdego nowotworu. Warto jednak pamiętać, że niektóre nawyki znacząco zwiększają ryzyko zachorowania. Rak gardła i przełyku często dotyka osoby, które regularnie palą papierosy, cygara, fajki wodne itp. Może to być również powikłanie używek i alkoholu. Na raka przełyku nierzadko zapadają osoby z dużą nadwagą i otyłością. Szacuje się, że bardzo wysokie BMI zwiększa ryzyko zdiagnozowania gruczolakoraka o ponad 4 razy. Wśród innych przyczyn nowotworu złośliwego można wskazać: wirus brodawczaka, częste picie gorących napoi, refluks żołądkowo-przełykowy.

Diagnostyka nowotworu przełyku

Przy pomocy endoskopu pobiera się wycinek z przełyku, a następnie wykonywane są badania histopatologiczne. Dzięki bronchoskopii i PET możliwa jest ocena stadium nowotworu. Pomocne okazują się badania obrazowe – RTG, tomograf, czy też endosonografia.

Jak wygląda leczenie raka przełyku?

Optymalną metodą jest całkowite wycięcie guza wraz z sąsiadującymi węzłami chłonnymi. Czasami jednak nie da się usunąć wszystkich komórek rakowych. W trakcie operacji chirurdzy przesuwają również żołądek do klatki piersiowej albo tworzą specjalną wstawkę z jelita, by zapewnić ciągłość przewodu pokarmowego. Pacjenci z niechirurgiczną postacią raka przełyku, poddawani są radioterapii połączonej z chemioterapią, elektrokoagulacji, terapii laserowej bądź terapii fotodynamicznej.

Guz przełyku jest zagrożeniem dla życia, dlatego należy unikać czynników, które zwiększają ryzyko zachorowania. Warto pamiętać o zdrowej diecie, unikaniu używek i dbaniu o kondycję fizyczną. Należy również regularnie wykonywać podstawowe badania i kontrolować ogólny stan zdrowia.