Gościec stawowy — przyczyny, objawy i leczenie
Reumatoidalne zapalenie stawów, znane również jako gościec stawowy, jest przewlekłą chorobą zapalną o podłożu autoimmunologicznym. Wbrew pozorom dotyczy nie tylko seniorów. Schorzenie najczęściej diagnozuje się ją u osób w wieku 40-50 lat, ale niekiedy rozpoznaje się je u dzieci. Z badań wynika, że na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS) częściej chorują kobiety niż mężczyźni. Sprawdź, kiedy warto umówić się do specjalisty!
Gościec stawowy – przyczyny i objawy
Nie wiadomo, jaka jest dokładna przyczyna rozwoju gośćca stawowego. Eksperci wskazują jednak potencjalne czynniki ryzyka:
- uwarunkowania genetyczne,
- infekcję bakteryjną lub wirusową,
- stres oksydacyjny,
- płeć,
- palenie papierosów,
- defekt układu immunologicznego.
Wiele osób zastanawia się, jakie są pierwsze objawy gośćca stawowego. Mogą pojawić się objawy nieswoiste, co utrudnia postawienie diagnozy. Do najczęstszych dolegliwości zaliczamy ból mięśni, osłabienie, brak apetytu, utratę apetytu i stan podgorączkowy. Często towarzyszy im:
- nadwrażliwość na zimno,
- zaburzenia czucia,
- zaczerwienienie stawów,
- mrowienie,
- drętwienie,
- zła dieta,
- intensywny wysiłek fizyczny.
Na gościec stawowy może również wskazywać obrzęk i sztywność stawów. Stan zapalny prowadzi do rozwoju przykurczy i zaników mięśniowych. Dolegliwości znacznie obniżają jakość życia pacjenta. Z biegiem czasu pojawia się też deformacja stawów. W pierwszej kolejności choroba atakuje stawy śródstopno-paliczkowe, śródręczno-paliczkowe i międzypaliczkowych bliższe, a następnie kręgi szyjne, stawy barkowe, skokowe i kolanowe. Bardzo rzadko zajmuje natomiast odcinek szyjny kręgosłupa.
Reumatoidalne zapalenie stawów — diagnostyka
W przypadku podejrzenia gośćca stawowego należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza rodzinnego lub bezpośrednio do reumatologa. Do postawienia diagnozy niezbędne jest przeprowadzenie wywiadu i wykonanie badań — laboratoryjnych i obrazowych. Lekarz zleci:
- morfologię krwi,
- markery stanu zapalnego (CRP i OB),
- czynnik reumatoidalny RF,
- przeciwciała anty-CCP,
- badanie płynu stawowego,
- rezonans magnetyczny, USG, RTG i tomografię komputerową.
Leczenie gośćca stawowego – na czym polega?
Nie wynaleziono jeszcze skutecznego leku na RZS, ale właściwe połączenie farmakoterapii, diety i fizjoterapii zdecydowanie poprawia jakość życia pacjenta. Właściwe leczenie zmniejsza ryzyko wystąpienia trwałych zmian w stawach i powikłań.
W zależności od stopnia zaawansowania i czasu trwania schorzenia stosuje się niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), glikokortykosteroidy, leki biologiczne, czy leki modyfikujące przebieg choroby. Do ostatniej grupy zaliczamy sulfasalazynę, leflunomid, chlorochoninę i metotreksat. Tego typu medykamenty nie tylko łagodzą dolegliwości, lecz także hamują proces niszczenia stawów. Dzięki temu umożliwiają choremu normalne funkcjonowanie.
Z kolei leki biologiczne niwelują czynniki odpowiadające za rozwój stanu zapalnego. Wśród nich wyróżniamy adalimumamb, certolizumamb, czy abatacept. Zwykle stosuje się je wraz z lekami modyfikującymi przebieg choroby.
Niezależnie od etapu rozwoju gośćca stawowego warto wdrożyć rehabilitację. Wskazane jest wykonywanie ćwiczeń oddechowych, czynno-biernych, ogólnousprawniających, wzmacniających, rozciągających i rozluźniających. Zabiegi fizjoterapeutyczne łagodzą ból i obrzęk. Najlepsze rezultaty przynoszą:
- ultradźwięki,
- laseroterapia,
- kinezyterapia,
- magnetoterapia,
- krioterapia (terapia zimnem),
- kąpiele solankowe i siarkowe,
- okłady z parafiny i borowiny,
- elektroterapia,
- masaże.
Warto również skorzystać ze wsparcia psychologa. Specjalista podpowie, jak radzić sobie ze stresem. Ponadto należy zadbać o odpowiednią dietę. Uwzględnijmy w niej tłuste ryby morskie, pełnoziarniste produkty zbożowe, warzywa, owoce, oleje roślinne i nasiona roślin strączkowych. W razie potrzeby umówmy się do dietetyka.
Gościec stawowy — powikłania
Nie wolno bagatelizować wspomnianych objawów, w przeciwnym razie narażamy się na uszkodzenie stawów i niepełnosprawność. Nieleczone reumatoidalne zapalenie stawów przyczynia się do zaburzeń funkcji narządów wewnętrznych, a nawet do zgonu. Pacjenci z gośćcem stawowym są szczególnie narażeni na rozwój miażdżycy, zapalenie osierdzia, osteoporozy, zapalenie opłucnej, zespół cieśni nadgarstka, anemię, niewydolność nerek i zespół suchego oka.
Dodatkowe informacje:
- Konsultacja odpłatna z Internistą jeżeli masz objawy przeziębienia TUTAJ
- Strona Ministerstwa Zdrowia: Dla Zdrowia Polaków