Eozynofile – co oznaczają eozynofile podwyższone i niskie?

Eozynofile – rola w organizmie

Eozynofile, zwane również granulocytami kwasochłonnymi, stanowią 1-6% białych krwinek, czyli leukocytów. Uczestniczą w reakcjach alergicznych, a także zwalczają infekcje pasożytnicze, wywołane głównie przez włośnie, przywry, tasiemce, owsiki, czy glistę ludzką. Eozynopenia (obniżony poziom eozynofili) może mieć charakter przejściowy, ale niekiedy sygnalizuje poważniejsze problemy zdrowotne. Norma eozynofili mieści się w przedziale 0,1-,05 x 109 l.

O czym świadczą eozynofile podwyższone?

Eozynofilię rozpoznaje się wtedy, gdy poziom granulocytów kwasochłonnych wynosi powyżej 0,5 x 109 l lub przekracza on 5% całkowitej liczby leukocytów. Do najczęstszych przyczyn zaliczamy reakcje alergiczne, zakażenia pasożytnicze, schorzenia autoimmunologiczne lub choroby zakaźne. Wzrost eozynofilii może być spowodowany białaczką, chłoniakiem Hodgkina, niektórymi antybiotykami, niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (NLPZ) lub środkami przeciwdrgawkowymi. Niekiedy obserwuje się go u osób z łuszczycą, pęcherzycą, zespołem Loefflera, bądź przewlekłym eozynofilowym zapaleniem oskrzeli.

Częstą przyczyną eozynofilii są reakcje alergiczne, takie jak atopowe zapalenie skóry, astma oskrzelowa, czy katar sienny. W tym przypadku granulocyty kwasochłonne uczestniczą w uwalnianiu mediatorów zapalnych, głównie histaminy, nasilających objawy choroby. Aby potwierdzić diagnozę, lekarz zleca testy skórne lub badanie przeciwciał IgE (immunoglobuliny typu E). Jeśli istnieje ryzyko infekcji pasożytniczej, wykonuje się badanie kału, a w niektórych przypadkach także testy serologiczne. Z kolei białaczka eozynofilowa wymaga przeprowadzenia biopsji szpiku kostnego w celu potwierdzenia diagnozy.

Eozynofile niskie – najczęstsze przyczyny

Obniżony poziom eozynofili może wskazywać na ostrą infekcję bakteryjną, podczas której organizm mobilizuje neutrofile do walki z drobnoustrojami. W konsekwencji dochodzi do spadku pozostałych leukocytów. Niekiedy przyczyna tkwi w silnym stresie (psychicznym lub fizycznym), prowadzącym do wydzielania kortyzolu przez korę nadnerczy. Wśród wielu powodów wymienia się także:

leczenie glikokortykosteroidami,

ciężkie choroby przewlekłe lub zakaźne,

zaburzenia hormonalne,

toksyny,

nowotwory układu krwiotwórczego.

Nieprawidłowy wynik eozynofilii powinien stanowić punkt wyjścia do dalszej diagnostyki. Skuteczność leczenia zależy od właściwego rozpoznania przyczyny odchyleń. Regularne badania kontrolne są kluczowe dla efektywnej terapii i zapobiegania powikłaniom. Aby zmniejszyć ryzyko nawrotu objawów, postępujmy zgodnie z zaleceniami lekarza.

Eozynopenia – objawy

Eozynofile niskie same w sobie nie powodują charakterystycznych objawów. Dolegliwości zależą od przyczyny podstawowej. Jeśli eozynopenia jest związana z infekcją, może pojawić się ból gardła, gorączka i osłabienie. Z kolei przewlekły stres powoduje spadek energii, bezsenność i rozdrażnienie. Na nadmiar kortyzolu wskazuje natomiast otyłość brzuszna, chroniczne zmęczenie, problemy z koncentracją i niska odporność.

Do wykrycia eozynopenii dochodzi podczas morfologii z rozmazem, w razie potrzeby lekarz zleca dodatkowe badania, takie jak:

próby wątrobowe,

kreatynina,

profil hormonalny,

markery stanu zapalnego (OB i CRP),

tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny (w przypadku podejrzenia nowotworu).

Eozynopenia sama w sobie nie jest chorobą, w związku z tym jej leczenie zależy od podstawowego schorzenia. Niekiedy stosuje się antybiotyk, ale czasami wystarczy medytacja lub terapia psychologiczna. W przypadku eozynofilów obniżonych z powodu glikokortykosteroidów zaleca się zmianę dawki lub alternatywne leczenie.