Czym jest wodonercze? Objawy, przyczyny i leczenie
W 2023 roku naukowcy potwierdzili, że nieleczone wodonercze może nie tylko uszkodzić nerki, lecz także prowadzić do nadciśnienia tętniczego opornego na terapię. To pokazuje, jak ważny jest swobodny odpływ moczu. Schorzenie przez długi czas może nie dawać żadnych objawów, dlatego warto regularnie umawiać się na USG jamy brzusznej. Sprawdź, jakie są główne przyczyny przypadłości i jak się ją leczy!
Jakie są najczęstsze objawy wodonercza?
Nagły, silny ból w okolicy lędźwiowej promieniujący do brzucha, gorączka, problemy z oddawaniem moczu, nudności i wymioty sugerują wodonercze nerki. Może ono dotknąć każdego, ale przyczyny wystąpienia różnią się w zależności od wieku. U dzieci tkwią one najczęściej w wadach anatomicznych układu moczowego, podczas gdy u dorosłych rozwija się ono w wyniku przerostu prostaty lub kamieni nerkowych.
Czy wodonercze jest groźne? Tak, ale wcześnie wykryte, jest w pełni wyleczalne. Nie lekceważmy więc silnej kolki nerkowej, krwiomoczu, czy przedłużającego się bezmoczu. Warto również wspomnieć o fizjologicznym wodonerczu u ciężarnych, które rozwija się pod wpływem zmian hormonalnych i rosnącej macicy. Na szczęście nie zagraża zdrowiu matki, ani dziecka. Cofa się samoistnie w ciągu kilku tygodni po porodzie, ale i tak należy je monitorować, żeby wykluczyć inne przyczyny utrudnionego odpływu moczu.
Wodonercze nerki prawej lub lewej – diagnostyka
Wodonercze charakteryzuje się poszerzeniem układu kielichowo-miedniczkowego nerki na skutek utrudnionego odpływu moczu. Podstawową rolę odgrywa USG, którego czułość we wczesnym stadium sięga nawet 90%. W razie potrzeby lekarz kieruje pacjenta na tomografię komputerową, rezonans magnetyczny lub scyntygrafię nerek. Można także wykonać:
- Pielografię – badanie RTG z podaniem kontrastu do układu kielichowo-miedniczkowego przez cewnik moczowodowy.
- Cystografię – badanie pęcherza i cewki moczowej.
- Badania laboratoryjne – ogólna analiza moczu i posiew.
Często łączy się kilka technik obrazowych i funkcjonalnych, co pozwala na pełną ocenę wodonercza.
Czy wodonercze jest groźne?
Do najpoważniejszych powikłań należą zakażenia dróg moczowych, zwłaszcza odmiedniczkowe zapalenie nerek. Zalegający mocz stanowi pożywkę dla bakterii, co sprzyja nawracającym infekcjom. Dodatkowo przyczynia się do powstawania złogów wapniowych w nerkach. Po szybkim usunięciu przeszkody często stwierdza się tymczasową diurezę poobstrukcyjną (wielomocz).
Pojawienie się wodonercza obustronnego grozi ostrą niewydolnością nerek, wymagającą natychmiastowej dializy, zanim przywróci się drożność moczowodów. Nie lekceważmy objawów sugerujących zastój moczu, w przeciwnym razie narażamy się na nadciśnienie tętnicze i zaburzenia równowagi elektrolitowej.
Wodonercze – jak wygląda leczenie?
Niezależnie od tego, czy pacjent zmaga się z wodonerczem nerki prawej lub lewej, należy usunąć, bądź ominąć przeszkodę blokującą odpływ moczu. Sposób postępowania zależy od przyczyny i stopnia zaawansowania zmian. W łagodniejszych przypadkach zaleca się baczną obserwację, dotyczy to szczególnie wodonercza wrodzonego. Wskazana jest regularna kontrola u urologa, ponieważ z biegiem czasu nieprawidłowości mogą się samoistnie cofnąć. U niektórych niemowląt profilaktycznie podaje się antybiotyki, aby zapobiec zakażeniom dróg moczowych.
Jeśli wodonercze lewostronne lub prawostronne postępuje, konieczna staje się interwencja. Udrożnienie dróg moczowych i odbarczenie nerki zmniejsza ciśnienie wewnątrz niej. Zupełna niedrożność moczowodu i bezmocz (anuria) wymagają pilnego leczenia, najlepiej w ciągu 12-24 godzin.
Jak zmniejszyć ryzyko wodonercza?
Choć całkowite zapobieganie wrodzonym formom tej patologii pozostaje niemożliwe, wczesna diagnostyka prenatalna i postnatalna zdecydowanie zmniejsza ryzyko powikłań. W przypadku dorosłych skuteczna prewencja obejmuje:
- zapobieganie kamicy nerkowej przez utrzymywanie objętości moczu >2,5 l/dobę i ograniczenie spożycia szczawianów,
- regularne badanie USG u pacjentów z nawracającymi zakażeniami układu moczowego,
- diagnostykę i leczenie nowotworów miednicy mniejszej.
Wczesne rozpoznanie i leczenie przyczyn zastoju moczu to podstawa skutecznej ochrony nerek
Dodatkowe informacje:
- Konsultacja odpłatna z Internistą jeżeli masz objawy przeziębienia TUTAJ
- Strona Ministerstwa Zdrowia: Dla Zdrowia Polaków
