Ciśnienie w oku – wpływ diety i objawy wysokiego ciśnienia w oku

lip 11, 2024 | Gastrologia

Ból głowy, zmęczenie oczu, kolorowe aureole wokół światła sugerują podwyższone ciśnienie w oku. Początkowo może nie dawać jednak żadnych objawów, ale stopniowo uszkadza nerw wzrokowy. Na szczęście odpowiednia profilaktyka – w tym dieta – chronią przed chorobami oczu. Sprawdź, jak ułożyć zbilansowany jadłospis!

Jaskra – jakie są objawy?

Jaskra, spowodowana zazwyczaj podwyższonym ciśnieniem wewnątrzgałkowym, jest drugą najczęstszą przyczyną ślepoty na świecie. Mimo to połowa chorych nie zdaje sobie sprawy, ponieważ początkowo przebiega ona bezobjawowo.

W odróżnieniu od wielu dolegliwości podwyższone ciśnienie w oku nie powoduje bólu, ani dostrzegalnego pogorszenia ostrości widzenia, dopóki nie dojdzie do rozwoju jaskry. Nic więc dziwnego, że wspomniane schorzenia określa się często jako “cichego złodzieja wzroku”. Wyjątek stanowi ostry atak jaskry z zamkniętym kątem widzenia. Pojawia się wówczas silny ból głowy, zamglone widzenie, nudności, wymioty i zaczerwienie oka. Może im towarzyszyć tęczowa otoczka wokół źródeł światła, nazywana efektem halo. Taki stan wymaga natychmiastowej pomocy medycznej.

Nawet jeśli nie odczuwasz dolegliwości pamiętaj o badaniach wzroku co 1-2 lata. Wczesne wykrycie problemu i wdrożenie leczenie (np. kropli pozwalających utrzymać prawidłowe ciśnienie w oku) zapobiega rozwojowi jaskry. O regularnych badaniach powinny szczególnie pamiętać osoby po 40 roku życia, a także przy dodatnim wywiadzie rodzinnym.

Jakie są normy ciśnienia w oku?

Prawidłowe ciśnienie w oku wynosi 10-21 mm Hg. Jeśli z jakiegoś powodu płyn nie odpływa dostatecznie szybko lub organizm nie produkuje go zbyt dużo, ciśnienie zaczyna rosnąć. To z kolei prowadzi do uszkodzenia wrażliwych struktur oka – przede wszystkim nerwu wzrokowego, przekazującego obraz do mózgu.

Badanie ciśnienia w oku, znane jako tonometria, znajduje zastosowanie w diagnostyce schorzeń okulistycznych, takich jak jaskra. Specjalne urządzenie mierzy, jak dużej siły potrzeba, aby spłaszczyć rogówkę. Im wyższe ciśnienie, tym trudniej. Nieprawidłowy wynik nie oznacza od razu jaskry, ale wymaga pogłębionej diagnostyki (np. badanie pola widzenia, czy dna oka).

Jak obniżyć ciśnienie w oku?

Zdrowa dieta pozwala utrzymać prawidłowe ciśnienie w oku, a także zmniejsza ryzyko cukrzycy i wysokiego cholesterolu. Należy jednak pamiętać, że nie zastąpi ona leczenia.

Wielonienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 (EPA i DHA) działają przeciwzapalnie, dzięki czemu korzystnie wpływają na układ krążenia. Można je znaleźć w tłustych rybach morskich, orzechach i siemieniu lnianym. W swojej diecie warto uwzględnić zielone warzywa liściaste – naturalne źródło luteiny i zeaksantyny. Przeciwutleniacze gromadzą się w siatkówce, dzięki czemu filtrują szkodliwe niebieskie światło i promieniowanie UV.

W diecie nie może również zabraknąć produktów bogatych w witaminę B3 (niacyny), która uczestniczy w przemianach energetycznych komórek. Znajdziemy ją w orzechach, roślinach strączkowych, drobiu, czy tuńczyku. Ponadto występuje w grzybach i pełnoziarnistych produktach zbożowych. Zadbajmy także o odpowiednie spożycie magnezu, działającego rozkurczowo na naczynia krwionośne. Wstępne badania sugerują, że wspomniany pierwiastek poprawia przepływ krwi w oku, tym samym zmniejsza ryzyko zachorowania na jaskrę. Aby zadbać o zdrowie oczu, ograniczmy spożycie alkoholu do niewielkich ilości.

Jakie produkty wyeliminować z diety?

W pierwszej kolejności ogranicz spożycie soli, przyczyniającej się do podwyższenia ciśnienia tętniczego. To utrudnia odpływ krwi z gałki ocznej, nasilając uszkodzenia nerwu wzrokowego. Nie dosalaj nadmiernie potraw i unikaj wysoko przetworzonej żywności. Dodatkowo wystrzegaj się cukrów prostych (słodyczy, słodkich napojów gazowanych, białego pieczywa), niezdrowych tłuszczów (czerwone mięso, masło, smalec, fast food, margaryna).

Duża dawka kofeiny powoduje krótkotrwały wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego (na 1-3 godziny). U większości osób wypicie 1-2 filiżanek kawy dziennie nie wyrządza szkody, ale osoby z jaskrą powinny rozważyć wersję bezkofeinową i ziołowe napary.