Grypa typu A – objawy, przebieg i leczenie
Grypa typu A często zaczyna się jak zwykłe przeziębienie – ból gardła, gorączka i osłabienie to jej pierwsze objawy. Jednak w krótkim czasie mogą się one nasilić, prowadząc do poważnych powikłań. Wysoka zdolność do zmienności genetycznej wymusza coroczne zmiany składu szczepionki. W artykule tłumaczymy, jak rozwija się infekcja i jakie działania podjąć, aby ograniczyć ryzyko zakażenia.
Jakie są objawy grypy typu A?
Dolegliwości są zbliżone do innych rodzajów grypy, ale często mają charakter nasilony. Możemy do nich zaliczyć:
- gorączkę (zazwyczaj powyżej 38°C),
- dreszcze i osłabienie,
- bóle mięśniowo-stawowe,
- suchy, męczący kaszel,
- ból gardła,
- wodnisty katar,
- ból głowy,
- chrypka,
- brak apetytu,
- złe samopoczucie.
Grypa typu A może prowadzić do groźnych powikłań, takich jak zapalenie płuc, czy niewydolność wielonarządowa. W niektórych przypadkach przyczynia się do zaostrzenia przewlekłych chorób płuc.
odpowiadają za większość zachorowań sezonowych.
Grypa typu A – diagnostyka
Przebieg grypy różni się w zależności od indywidualnej oporności pacjenta. Od momentu zakażenia do wystąpienia dolegliwości zazwyczaj mija 1-2 dni, ale zdarza się, że okres wydłuża się do 4 dni. Co ważne, w 30% przypadków grypa przebiega bezobjawowo. Diagnostyka opiera się na wywiadzie lekarskim i badaniu fizykalnym. Często wykonuje się też testy antygenowe, które dają wyniki już w 15 minut. Należy jednak pamiętać, że nie są one tak skuteczne jak testy molekularne (RT-PCR). Jeśli lekarz podejrzewa powikłania, najprawdopodobniej skieruje pacjenta na RTG klatki piersiowej.
Na czym polega leczenie grypy typu A?
Sposób postępowania zależy od rodzaju i nasilenia objawów, a także ogólnego stanu zdrowia pacjenta. W większości przypadków stosuje się środki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Należy również pamiętać o nawodnieniu organizmu i odpoczynku. Ważne jest unikanie kontaktu z innymi, aby zmniejszyć ryzyko rozprzestrzeniania się wirusa grypy typu A. Leczenie grypy typu A może obejmować podawanie Oseltamiwiru lub Zanamiwiru – leki przeciwwirusowe zaliczane do inhibitorów neuraminidazy. Skracają czas choroby i zmniejszają ryzyko powikłań, pod warunkiem że poda się je w ciągu 48 godzin od wystąpienia objawów. Wtórne zakażenia bakteryjne wymagają wprowadzenia antybiotykoterapii. Niekiedy wskazana jest hospitalizacja.
Wirus grypy typu A może się mutować, w związku z tym skutecznie omija mechanizmy obronne gospodarza. Drobne zmiany w genomie wirusa prowadzą do pojawiania się wariantów sezonowych. Z kolei gwałtowne modyfikacje w jego strukturze przyczyniają się do pandemii. Podtypy H1N1 i H3N2 odpowiadają za większość zachorowań.
Grypa typu A – profilaktyka
Szczepionki to najskuteczniejszy sposób zapobiegania grypie typu A. Modyfikuje się je co roku, aby uodporniły nas na aktualne szczepy wirusa. Zalecane są przede wszystkim osobom należącym do grupy ryzyka – seniorom, dzieciom, kobietom w ciąży, osobom z chorobami przewlekłymi i pracownikom ochrony zdrowia. Nie gwarantują pełnej ochrony, ale zapewniają łagodniejszy przebieg grypy. Ponadto znacząco zmniejszają ryzyko powikłań.
Warto również zadbać o higienę osobistą – często myć ręce (przynajmniej 20 sekund). Jeśli nie mamy dostępu do wody, sięgnijmy po środki dezynfekujące na bazie alkoholu. Nie dotykajmy twarzy, w przeciwnym razie możemy przenosić wirusa na inne części ciała. Zakrywajmy usta i nos podczas kaszlu i kichania. Możemy używać chusteczek jednorazowych lub zgięcia łokcia, aby zminimalizować ryzyko rozprzestrzeniania się zarazków. Oprócz tego unikajmy kontaktu z zakażonymi. Wirus rozprzestrzenia się drogą kropelkową, dlatego zachowajmy bezpieczna odległość od osoby chorej (co najmniej 1-2 m). Zaleca się również, aby osoby z objawami grypy pozostały w domu.
Warto też zadbać o układ immunologiczny. W tym celu wprowadźmy dietę bogatą w witaminy, minerały i przeciwciała. Pamiętajmy o regularnej aktywności fizycznej i odpowiedniej ilości snu.
Edukacja społeczeństwa pozwala ograniczyć liczbę zachorowań. Kampanie informacyjne w szkołach, mediach, czy miejscach pracy zachęcają do podejmowania odpowiednich działań.
Dodatkowe informacje:
- Konsultacja odpłatna z Internistą jeżeli masz objawy przeziębienia TUTAJ
- Strona Ministerstwa Zdrowia: Dla Zdrowia Polaków