Czym są monocyty? Co oznaczają ich podwyższone wartości?

Jakie są normy monocytów u dzieci i dorosłych?

Prawidłowe stężenie monocytów w surowicy krwi dorosłego człowieka wynosi 30-800/µl, czyli mniej więcej 4-8% ogólnej liczby jego białych krwinek. Wyjątek stanowią kobiety w ciąży, u których osłabienie organizmu i wynikający z niego stan zapalny jest naturalnym stanem fizjologicznym umożliwiającym utrzymanie płodu, dlatego też norma w ich przypadku oscyluje w granicach 100-300/µl. U dzieci z kolei referencyjne wartości stężenia monocytów we krwi wynoszą 0-17% wszystkich białych krwinek. Tak szeroki zakres zawęża przedział wiekowy pacjenta: u noworodka za normę uważa się 0-2%, u niemowlęcia – 4-12%, a u kilku- i kilkunastolatka – 2-10%. Monocyty podwyższone do niepokojącego poziomu, tj. znacznie przekraczające te granice, uznaje się za objaw patologiczny i określa mianem monocytozy. Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie pracownie laboratoryjne mają takie same zakresy referencyjne parametrów wyszczególnianych w morfologii krwi, w związku z czym wyniki każdego takiego badania należy interpretować z uwzględnieniem specyfiki danego laboratorium. Ważny jest też oczywiście kontekst kliniczny danego przypadku. Wszystko to najlepiej oceni specjalista, dlatego z wynikami badań powinniśmy udać się do lekarza rodzinnego, od którego otrzymamy garść informacji dotyczących naszego stanu zdrowia, a w razie potrzeby również skierowanie na badania uzupełniające i specjalistyczne konsultacje. Zbyt wysokie monocyty u dziecka należy dodatkowo skonsultować z pediatrą.

Jakie objawy wywołują podwyższone monocyty?

Wysokie monocyty u dziecka i dorosłego nie wywołują żadnych objawów, poza symptomami chorobowymi charakterystycznymi dla schorzenia będącego ich przyczyną. W związku z tym pacjenci często dowiadują się o tym, że mają monocytozę, gdy stanowiące jej źródło schorzenie zdążyło się już rozwinąć na tyle, by powodować wyraźne dolegliwości albo wtedy, gdy poddają się rutynowemu badaniu morfologicznemu i jego wyniki okazują się odbiegać od normy. Dlatego zaleca się wykonywanie morfologii krwi regularnie, raz do roku, aby móc wychwycić na jak najwcześniejszym etapie wszelkie zachodzące w organizmie i ujawniające się w surowicy krwi anomalie, nie tylko monocyty powyżej normy.

O czym mogą świadczyć monocyty powyżej normy?

Monocyty powyżej normy są wyraźnym sygnałem informującym o tym, że organizm pacjenta zainicjował reakcję obronną w odpowiedzi na zachodzące w nim zmiany, a konkretnie pojawiające się zagrożenia, na przykład w postaci chorobotwórczych drobnoustrojów. W większości przypadków obecność monocytozy wskazuje właśnie na infekcję bakteryjną, wirusową lub grzybiczą, z którą układ immunologiczny próbuje walczyć zwiększając produkcję groźnych dla niej białych krwinek. Często obserwuje się też monocyty podwyższone u dziecka czy dorosłego na skutek dużego stresu, który układ immunologiczny traktuje jako wezwanie do działania. O wiele rzadziej wzmożona produkcja tych komórek okazuje się konsekwencją poważniejszych problemów zdrowotnych, jednak zdarza się, że monocyty zwiększają swoje stężenie w związku z toczącą organizm niebezpieczną chorobą taką jak sarkoidoza, kolagenoza, cukrzyca, reumatoidalne zapalenie stawów czy nowotwór. Przyczynę monocytozy trudno jednoznacznie określić bez dodatkowych badań, jednak pewną sugestią może być jej poziom. Monocyty podwyższone nieznacznie świadczą zwykle o łagodnym stanie zapalnym, związanym z niegroźną infekcją, alergią albo przewlekłym stresem. Monocyty znacznie przekraczające normę natomiast oznaczają zazwyczaj choroby autoimmunologiczne, hematologiczne albo metaboliczne. Nie jest to jednak regułą, dlatego same wyniki badania krwi nie mogą stanowić podstawy do stawiania diagnoz ani podejmowania decyzji terapeutycznych.

Jakie badania uzupełniające należy wykonać?

Morfologia krwi z rozmazem pozwala rozpoznać stan zapalny w organizmie, ale nie wystarczy, by zidentyfikować jego źródło, dlatego po wykonaniu tej analizy lekarz zleca zwykle dodatkowe badania laboratoryjne. Najczęściej są to badania CRP albo OB, badania d-dimerów oraz testy alergiczne z krwi. Ich wyniki w połączeniu z oceną doskwierających pacjentowi dolegliwości pozwalają na jednoznaczną identyfikację problemów zdrowotnych będących przyczyną monocytozy i wdrożenie odpowiedniego leczenia. Badania takie może zlecić lekarz rodzinny, gdy pacjentem jest osoba dorosła, albo pediatra, gdy mamy do czynienia z monocytami podwyższonymi u dziecka.